Ақтамақ қалытқы
Ақтамақ қалытқы (pharalopus Lobatus) -Қазақстандағы қалытқылардың ең сансыз көп түрі. Бұл жіңішке және үшкір тұмсықты шағын денелі (26дан - 47 граммға дейін) балшықты. Күйіттік жасануда ересек аталықтың жотасы жақсы байқалатын күлгін жұқа қабаты және арқа мен иықтың екі қапталындағы қызғылт сарылау жолақтары бар. Басы - қощқылт сұр, мойынының екі жағында тат түсті теңбілдер орналасқан. Бауыры - ақ. Аталығы жонында күлгін түстің болмауымен, мойынында қызыл сары түстің әлсіздігімен ерекшеленеді. Солтүстік полюстің айналасындағы - тундралық зонада - Еуразияда және Солтүстік Америкада қоныстанады. Қазақстанда сәуір-мамырда, күзгі мерзімде ұшып өтеді. Қалытқылар ұялайтын орындарғы жетіп, құрғақ тамырға немесе шөптер шоғырына ұя салады. Күйіттеу ойнағынан соң аналықтың белсенділігі артып 3-4 шұбар жұмыртқа туады да, оны аталықтың қамқорлығына алғанына көз жеткізіп, өзі бірнеше шақырымдық жерде жазды өткізу үшін Оңтүстікке ұшып кетеді. Орталық және Солтүстік Қазақстан көлдеріне ашық түске боялған аналықтардың сансыз көп тобы жинақталады. Көбейтуге қатыса алмайтын бірлі-жарым аталықтар солармен бірге болуы мүмкін. Тамызда жас құстар мен аталықтардың күзгі ұялау орнына ұшып өтуі басталады. Ақтамақ қалытқылар Қазақстаннан Қазанда соңғы рет ұшып кетеді
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қазақстан жануарлар сериясы