Аққасқа

«Аққасқа»^[1], Әуезовтің аударма әңгімесі. А. Чеховтың 1955-57 жылдары қазақ тілінде жарық көрген 3 томдық таңдамалы шығармалар жинағының 2-томында, 1979 жылы шыққан 2 томдық таңдамалысының 2-томында жарияланған. Сонан соң Әуезовтің 20 томдық шығармалар жинағының 14-томына енгізілген (1983, 156-191-беттер). Шығармада үш бөлтірігіне жемтік іздеген қаншық қасқырдың - жол бойындағы жалғыз үй қыстауда тұратын күзетші шалдың қорасына тусіп, қараңғы қарбаласта сасқлақтағаннан қозы орнына күшік алып қашқан хикаясы әңгімеленеді. Өзі аш әрі дімкәс, кәрі қаншықтың қатерлі жорықтан жолы болмай, ызалы қайтқан күйі мен дала тағысының тіршілігінен мүлде бейхабар асыранды үй күшігінің аң қаулығы арасындағы психологиялық кереғарлық тартымды суреттелген. Әңгіме аш қасқыр, аңғал күшік және парықсыз шал арасындағы осындай түйсік алалығын суреттейтін жеңіл мысқылға құрылған. Жалпы аудармашы автордың түпнұсқадағы идеясын, шығарманың мазмұнын бұзбай, көркем тәржімалаған. Басылымдардағы аударма мәтінінде өзгеріс жоқ. Жалғыз-ақ 1958 жылы шыққан томдағы: «Аңға бару үшін аш қасқыр орнынан тұрды» деген алғашқы сөйлем кейінгі екі басылымда: «Аш қасқыр аңға бару үшін орнынан тұрды» деп өзгертілген, сөздердің орны ауыстырылған.