Батыс Торғай никельді аймағы
Батыс Торғай никельді аймағы - Торғай ойысының батыс кемерінде (Қостанай облысында) орналасқан кобальт-никельді кенді өңір.
Геологиялық құрылымы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Бұл аймақ Орал антиклинорийлік жарылымын субмеридиандық белдеу түрінде бойлай орналасқан силур-девондық Тобыл-Аққарға гипербазит кешенді интрузивтік үгілу қабаттарымен генетикалық байланысты.
Сипаты, құрамы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
1959 жылы бұл аймақта кобальт-никель кендерінің бар екені анықталып, 1984 жылға дейін іздеу, барлау жұмыстары жүргізілді. Мұндағы Шевченко, Құндыбай және Подольское ірі кен орындары габбро-гипербазитті массивте орналасқан. Жітіқара, Аққарға және Милютин кен орындары Аққарға-Жітіқара белдеуінің массивтерімен байланысты. Бұл кен орындары темір-марганец-кобальт-никель кендері формациясына жатады да, үш минералдық кентас түрінен тұрады: 1) асболан-гидрогематитті; 2) керолит-нонтронит-охралы; 3) никель-кобальт-меланитті. Үгілу қабатындағы металдар мөлшері Ғе(13 - 33%), Nі(0,1 - 0,66%), Co(0,06 - 0,35%). Батыс Торғай никельді аймағындағы силикатты кобальт-никель кенінің жалпы қоры 100 млн. тонна. Кентас қабаттары жер бетіне жақын орналасқандықтан оларды ашық әдіспен өндіруге болады. [1]