Бірлік партиясы (Өзбекстан)
| Бірлік партиясы | |
| өзб. Birlik partiyasi | |
| Басшысы |
Абдурахим Пулат |
|---|---|
| Құрылған жылы | |
| Идеологиясы |
оңшыл, ұлттық демократия, консервативтік либерализм, зайырлылық, түркішілдік |
| Интернационалы |
|
| Одақтастар және жақтастар |
Ерк демократиялық партиясы |
| Ұраны |
Күш бірлікте! |
| Партиялық мөр |
«Бірлік» газеті мен «Харакат» журналы |
| Сайты | |
«Бірлік» партисы (өзб. Birlik partiyasi) — Өзбекстанда ресми тіркелмеген оңшыл оппозициялық саяси партия.
«Бірлік» Өзбекстан билігінің қысымында. Партияның кейбір белсенділері түрмеге жабылды, ұйымның көптеген мүшелері елден кетуге мәжбүр болды. Ұйым 2000 жылдан бері партиялық-сайлау жұмыстарын жүргізбеген.
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
«Бірлік» халықтық қозғалыс ретінде 1988 жылы 16 қарашада құрылып, соған сәйкес «Бірлік» халықтық қозғалысы деп аталды. Қозғалысты өзбек зиялыларының бірнеше өкілдері мен диссиденттері құрған. Қозғалыстың бастапқы мақсаты өзбек тіліне Өзбек КСР-де мемлекеттік тіл мәртебесін беру болды, өйткені шын мәнінде республиканың жалғыз ресми тілі орыс тілі, ал өзбек тілі қосалқы тіл болып саналады. Қозғалыс осы талаппен көптеген митингілер ұйымдастырды. 1989 жылы 21 қазанда қозғалыс өз талабына жетіп, өзбек тілі (орыс тілімен бірге) Өзбек КСР-нің мемлекеттік тілі болып танылды. 1989 жылдың аяғынан бастап қозғалыс Өзбекстанның КСРО-дан тәуелсіздік алу идеясын, елдегі демократиялық реформаларды насихаттай бастады.[1][2]
1994 жылы қозғалыс Әділет министрлігінде қайта тіркеуден өте алмай, заңсыз деп танылды. Қозғалыс жетекшілерінің көпшілігі Өзбекстаннан кетіп қалды, қалғандары қамауға алынды. 1995 жылы Қозғалыс мүшелері Мәскеуде съезд өткізді.
2003 жылы 26 тамызда Қохан қаласындағы қозғалыс белсенділерінің бірінің жеке үйінде «Бірлік» партиясының жасырын құрылтай съезі өтті. Съезге Өзбекстандағы қозғалыстың бірнеше белсенділері тікелей қатысты, кейбір мүшелері мен белсенділері шетелден келді. Съезге оппозиция жетекшілері интернет арқылы қосылды. Съезде «Бірлік» халықтық қозғалысы «Бірлік» партиясы болып өзгертілгені жарияланып, партия төрағасы болып Абдурахим Полат сайланды.[2]