Виверра описторхозы
Қоздырғышы-сорғыш гермафродит көлемі ланцет тәрізді (5,4-13,2)х(0,8-1,9) мм. Описторхоздың иесі-жабайы және үй жыртқыштарымен мысық
тұқымдастар жатады, сонымен қатар виверралар иттер және адамдар. Инвазирленген жануарлардың немесе адамның нәжісімен мирацидии сыртқы ортаға шығып, суға түседі, су арқылы аралық иесіне жұғады. Мирацидии моллюскада өсеп жетіліп церкариге айналды да қосымша балықтарға немесе басқа су жәндіктеріне белсенді түрде енеді. Балықтың бұлшық етінде өсіп, келесі түріне айналады, ол түрі метацеркарии. Адам ағзасына түскеннен кейін ішекті ұрықтар қабыршақтарынан ажыратылып, билиарлы жүйеге және ұйқы безіне енеді де сол жерде жұмыртқа туатын гельминттерге айналады. Ағзада бірнеше жылдарға дейін болуы мүмкін.
Эпидемиологиясы.[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Описторхоз-зооонозды пероральді биогельминттер, инвазиясы табиғи-ошақтық. Көбінесе қоздырғыш көзі болып ақырғы иелері табылады (жабайы және үй мысықтары). Жұғу жолдары шикі тағамдардан және балықтың толық пысырылмаған метацеридің тірі күйінде болған жағдайда, жұғу жағдайы жалпыға қауіпті.
Патогенезі.[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Негізгі патогенетикалық механизмі адам ағзасындағы гельминттерге және жұмыртқаларына аллергиялық және токсикалық әсер етеді, сонымен қатар өт жолдарының мехникалық зақымданылары және де бауыр тініне, ұйқы безіне әсері.
Клиникалық көрінісі:[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Жедел фазасында ауру симптомдары аллергиямен және енжарлықпен көрінеді. Кейін симптомокомплекс дамиды, бұл жағдайда бауыр, өт, өт жолдары, ұйқы безі зақымдалады.
Диагностикасы:[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Эндемиялық аймақта туратын және холецистит, ангиохомет, гепатит, панкреатитпен ауыратын науқастарға капрологиялық тексеру және дуоденальді сұйықтыққа овоскопия жасалынады. Гельминт жұмыртқалары табылса, ол нақты дәлел болып табылады.
Емі.[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Негізгі терапия болып дегельминтизация саналады (бильтрицид) 75 мг/кг дозасын тамақтан кейін, 15-20 минуттан соң 3 рет тәулігіне. Көп елдерде хлоксилонмен емдеу қалыптасып кеткен. Препараттың тәуліктік дозасы тамақтан кейін 15-20 минут өткен соң 60 мг/кг тағайындалады. 5 күнге немесе 150 мг/кг 2 күнге тағайындалады.. Хлоксинді сүтпен бірге ішуге нұсқау берілген. Патогенетикалық және симптоматикалық терапиялар жүргізіледі.
Профилактика.[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Негізгі профилактикалық мероприятия су құбырларын ластанудан сақтау, моллюскаларды жою және аралық иелерімен күресу жүргізіледі. Балық сатылатын жерлерді қатаң түрде санитарлық бақылау өткізу және шикі шала тағайындалған тағамдардың алдын алу.