Видеотелефония

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Жоғары білікті Teliris VirtuaLive телеқатысу жүйесін пайдалану (2007).

Видеотелефония түрлі орындардағы пайдаланушылардың аудио-видео сигналдарын қабылдау және беру технологияларын қамтиды, шынайы уақытта адамдар арасында қарым-қатынас орнатады.[1]

Видеотелефония технологиясы пайда болған кезде, сондай-ақ сурет телефондарын да қамтыған,  олар әрбір бірнеше секунд сайын бірліктер арасындағы сурет алмаса алатын POT-типті телефон желілерін, мәні бойынша, сол баяу сканерлеу теледидар жүйелері сияқты.

Қазіргі уақытта видеотелефонияны пайдалану үкіметте, денсаулық сақтау, білім беру және БАҚ  айтарлықтай ілгерілеуге қол жеткізді. Бұл әсіресе ымдау тілі технологиясын пайдалану арқылы байланысатын саңырау және сөйлеу қабілеті бұзылған, сондай-ақ бейне көрсету қызметі, сондай-ақ қозғалу мүмкіндігі төмен адамдар үшін немесе шалғай жерлерде орналасқан және телемедициналық немесе теле-білім беру қызметтеріне мұқтаж адамдарға пайдалы. Ол сондай-ақ коммерциялық және корпоративтік параметрлерді жеңілдету үшін кездесулер мен конференцияларда, әдетте, көбінесе қарым-қатынасы жолға қойылған адамдар арасындағы пайдаланылады. Барлық үлкен қашықтықтағы коммуникациялық технологиялар (мысалы, телефон және интернет) сияқты, бұл технология адамдардың сапарға шығу қажеттілігін қысқарту есебінен біріктіре отырып, көмірқышқыл газы туғызатын жаһандық жылынуды қысқартуға мүмкіндік береді.[2][3][4]

Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Суретші тұжырымы: 21-ші ғасыр видеотелефониясы 20-шы ғасырдың басында бейнеленген (1910).
Видеотелефон күркесі, 1930

Видеотелефония түсінігі алғаш рет 1870-жылдардың соңында АҚШ-та және Еуропада дағдыға айналды, дегенмен іргелі ғылымдар оның ең ерте сынау уақытына бір жарым ғасырдай дерлік уақыт кеткен болар деген тұжырымға мүмкіндік береді. Бұл бірінші воплощенные құрылғысына, ол болды ретінде белгілі бейне телефоннемесе видеофон, және ол айналды келген қарқынды зерттеулер мен эксперименттер түрлі телекоммуникациялық салаларда, атап айтқанда, электр телеграф, телефония, радиожәне теледидар.

Сыни видео технологиясын дамыту алғаш рет 1920-шы жылдардың екінші жартысында, Ұлыбритания мен АҚШ-та, атап айтқанда, Джон Логи Бэрд және AT&T's Bell Labs зертханаларында басталды. Бұл кем дегенде, AT&T, қызмет ету үшін телефонға көмекші құрал ретінде жасалған жоба аясында жүзеге асты. Бірқатар ұйымдардың пікірінше, видеотелефония әдеттегі дауыстық байланыстың жоғары болуы мүмкіндігінен артықшылыққа ие болды. Алайда, видеотехнология , ол пайдалы және танымал—видеотелефон болғаннан бұрын аналогтық телехабар таратуда ертерек қарқын алды.

Видеотелефония қарапайым дауыс телефон жүйелерімен 20 ғасырдың ортасынан бастап параллель дамыды. Өте қымбат БКБ жүйесі 1980-ші және 1990-шы жылдар бойында фирмалық бағдарламалық және жабдықтар қамтамасыз ету желісіне қойылатын талаптар стандарттар негізінде қалың көпшіліктің ақылына қонымды бағамен қол жетімді технологиялар қатарына қосыла отырып қарқынды дамыды. 20-шы ғасырдың соңында ғана қуатты видео-кодектердің жоғары жылдамдықтағы кең жолақты Интернет және ISDN желісі келуімен ұштаса отырып, видеотелефония қызметі жүйелі түрде пайдаланылатын практикалық технологияға айналады.

Интернеттің қарқынды дамуы және танымалдығы арқасында видеотелефония видео-қолдайтын ұялы телефон, оған қоса ВКС және компьютерге веб-камерасын пайдаланатын интернет-телефония қызметтері арқылы өрістеді. Жоғарғы биліктің бизнес және коммерция тармақтарында, телеқатысу технологиясы, дамыған бейнеконференция түрінде, саяхаттау қажеттілігін азайтуға көмектесті.

Ең жоғары соңғы бейнеқоңырау 2013 жылы 19 сәуірде өтті, онда британдық саяхатшы Дэниэл Хьюз смартфон арқылы BGAN спутниктік модемімен BBC-ге бейнеқоңырау жасады, ол Еверсттің теңіз деңгейінен жоғары 8848 м биіктігінен ақпарата жеткізді.[5]

Негізгі санаттары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қазіргі заманғы Avaya Nortel 1535 IP кең жолақты видеофон моделі (2008).
Үлкен екі дисплейі бар Polycom бейнеконференц байланысы жүйесі (2008).
Дербес компьютерлерде пайдалану үшін типтік қолжетімді веб-камера (2006).

Видеотелефония өз қызметі, яғни оның нысаналы мақсаты, сондай-ақ тәсілі және оны беру бойынша саралануы мүмкін.

Бейнефондар ең бірінші видеотелефония нысаны, қалануы бастапқы тексеру 1927 жылы және т. б. 1930-шы жылдардың почта бөлімшелерінде бірқатар еуропалық үкіметтер құрылды, қоғамдық видеофон қызметтер үшін бетпе-қатынас пайдалана отырып, екі кабель схемасы телефон беру технологиясы. Қазіргі уақытта автономды бейнефондар және UMTS с поддержкой видео ұялы телефондар , әдетте, пайдаланылады адамға.

ВКС көрген соң ерте пайдалану AT&T Picturephone қызметке 1970 жылдың басында-шы жылдардың. Берудің аналогты қысқа қашықтыққа, бірақ өзгертіледі сандық нысандарын, ұзақ қоңыраулар, қайтадан пайдалана отырып, телефон беру технологиясы. Қызықты корпоративтік ВКС жүйелерін бүгінгі күні ауыстырылды дерлік тек қана сандық желі ISDN және АЖ режимдерін беру қажеттілігіне байланысты берсін өте үлкен көлемі деректер генерацияланатын камераларымен және микрофондармен. Бұл жүйелер жиі пайдалану үшін арналған конференц-режимінде, яғни көп адамдардың әр түрлі жерлерде, барлық мүмкін көрілді әр жерде.

Телеқатысу жүйесі жаңа, неғұрлым жетілдірілген ВКС жүйелерінің жиына кіреді, неғұрлым жоғары деңгейдегі, бейне және дыбыс беру үшін арналған. Мұндай өнімділігі жоғары жүйелер, әдетте, корпоративтік қондырғыларда пайдаланылады.

Мобильді өзара іс-қимыл жүйелері тағы бір соңғы уақытта жасаған жаңалығы, бейне, аудио, және экрандағы сурет мүмкіндіктерін үйлестіре пайдалана отырып, жаңа буынның портативті электрондық құрылғылардың хабар тарату желісі арқылы, нақты уақыт режимінде қашық жерлерде орналасқан бірнеше қатысушыларға конференциялар ұйымдастыруға мүмкіндік береді.

Соңғы уақытта технология бұл функцияларды ТВ-камерасында қамтитын. ТВ-камерасы бейнебайланыс Мұрағатталған 31 наурыздың 2016 жылы. қызметтері арқылы, теледидардың өзінің Skype сияқты ДК байланысын пайдаланбай-ақ қосылу арқылы "телефон қоңырауларын" шалуға мүмкіндік береді. ТВ-камера, арнайы арналған бейне камералар, олар кескіндерді нақты уақыт режимінде басқа ТВ-камерасына немесе басқа смартфондар, планшеттер мен компьютерлер сияқты үйлесімді құрылғыларға береді.

Дербес компьютер негізінде веб-камера - бұл көбінесе видеотелефонияның қарапайым нысаны, әдетте, "нүкте-нүкте" видеотелефон қоңыраулары үшін пайдаланылады.

Әрбір жүйенің өз артықшылықтары мен кемшіліктері бар, соның ішінде видеоның сапасы, күрделі шығындар, күрделілік дәрежесі, ақпарат беру қуаты мен құны.

Бағасы мен қызмет көрсету сапасы бойынша бойынша санаттары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ең азынан ең қымбат жүйелерге дейін:

  • Видеотелефония веб-камерасы және ВКС жүйелері, дербес компьютерлерді толықтыру үшін басқа да қосылған компьютер және VoIP желілері – төмен тікелей шығындармен пайдаланушылар қазірдің өзінде өз компьютерлерімен өз орындарында қосылған деп есептелген қатысушыларына арналған. Қызмет көрсету сапасы төменнен өте жоғарыға қарай әр түрлі болуы мүмкін, оның ішінде жоғары айқындықтағы видео соңғы үлгідегі веб-камераларда қол жетімді. Байланысты және ұқсас құрылғы теледидидар камерасы, ол, әдетте, кішкентай, теледидар жоғарғы бөлігінде және веб-камера компьютерге USB-порты арқылы қалай қосылса HDMI порты арқылы қосыла алады.
  • Бейнефондар – орташа құны деңгейі төмен. Ертеректе болған POTS телефон желісі PSTN телефон желілерін пайдаланған немесе қымбатырақ, ISDN желілерімен байланысқан стандартты модельдері, жаңа моделдері негізінен, қызмет көрсету бойынша сурет ажыратымдылығы мен дыбыс сапасының жоғарылығына байланысты Интернет хаттамалары желісіне ауысты. Қызмет көрсету сапасы үшін жекелеген бейнефондар әр түрлі болуы мүмкін;
  • Видеоконференция жүйелері – құны орта дегейдегі, әдетте, бірнеше адамдарға видеоконференция орнатуға мүмкіндік беру үшін көпнүктелік басқару блоктары немесе басқа да өтпелі қызметтерді пайдаланады. Қызмет көрсету сапасы орташа жоғарыға дейін әр түрлі болуы мүмкін;
  • Телеқатысу жүйесі – әлеуеті жоғары және құны жоғары. Толық хай-энд жүйелері арнайы салынған телекөпір бөлмелерін өте жоғары деңгейдегі аудио және видео сапасының кең түріне мүмкіндік бере отырып бейнеконференция 'терең' режимін қамтуы мүмкін. Дұрыс түрі және желілер өткізу қабілеті нысандар арасында болған кезде, қызмет көрсету сапасы енгізілген деңгейге жетеді.

Әсері[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Интернеттің қарқынды дамуы және танымалдығы, арқасында видеотелефония видео-қолдайтын ұялы телефон, оған қоса ВКС және компьютерге веб-камерасын пайдаланатын интернет-телефония қызметтері арқылы өрістеді. Жоғарғы биліктің бизнес және коммерция тармақтарында, телеқатысу технологиясы, дамыған бейнеконференция түрінде, саяхаттау қажеттілігін азайтуға көмектесті.

Ымдау тілі қарым қатынасында пайдалану[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Белгісі видео аудармашы пайдалануға ВРС/vri қызмет көрсету орындарында

Бір-бірімен сөйлесетін ымдау тілі арқылы байланысатын пайдаланушыларға көмектесетін телекоммуникация өткізу мүмкіндігі демонстрациялардың бірі AT&Т видеодомофоны ("Picturephone" сауда маркаласымен) көпшілікке ұсынылған 1964 жылғы Нью-Йорк Бүкіләлемдік жәрмеңкесінде таныстырылған кезде орын алды – екі саңырау пайдаланушы бір-бірімен емін-еркін тегін және басқа да жәрмеңкелер мен қаладағылар арасындағы байланысуға мүмкіндігіне ие болды.[6] Әр түрлі университеттер мен басқа да ұйымдар, Бритиш Телеком Martlesham объектісін қоса алғанда, ымдап сөйлесуға видеотелефония арқылы көлемді зерттеуге еңбек сіңірді.[7][8][9]

Ымдау тілін пайдалану арқылы видеотелефония оны пайдаланудың күрделілігі, баяу аналогтық мыс телефон желілері,[8] құны жоғары сапалырақ ISDN желілері (деректерді) телефон желісімен ұштастыра отырып көптеген жылдар бойы қиындық туғызды.[7] Бұл факторлар едәуір дәрежеде неғұрлым тиімді және қуатты видео кодектің пайда болуымен, құны аса төмен жоғары жылдамдықты ISDN және деректерді тарату және IP (Интернет) қызметтерінің пайда болуына байланысты, 1990-шы жылдары жоғалды.

21 ғасырдағы жақсартулар[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Айтарлықтай саңырау адамдар үшін видео шалу сапасының жақсаруы АҚШ-та 2003 жылы Соренсон Медиа Инк. (Sorenson Media Inc., бұрын Sorenson Vision Inc.), видео қысу, кодтау, бағдарламалық қамтамасыз ету компаниясы өзінің автономды VP-100 модельді видеотелефонын саңыраулар арнайы үшін әзірледі. Ол әзірленді шығару үшін өзінің фото пайдаланушының теледидар төмендету үшін сатып алу құны, сондай-ақ ұсынуға қашықтықтан басқару және қуатты қысу Видео кодек бейне непревзойденного сапа және пайдалану ыңғайлылығы бейне ретрансляциялау. Жағымды пікірлер, тез әкелді, оның танымал пайдалану білім беру мекемелерінде саңырау және нашар еститін, ал ол жерден неғұрлым керең.[10]

Ұштастыра отырып, ұқсас жоғары сапалы бейнефондар ұсынылған басқа да электроника өндірушілер, болуы, жоғары жылдамдықтағы Интернетжәне төленген видео ретрансляциялау уәкілетті АҚШ Федеральдық Комиссия байланыс бойынша , 2002 жылы, ВРС қызмет көрсету үшін, саңырау уайымдайтын қарқынды өсуі осы елде.[10]

Бүгінгі күні пайдалану[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Саңырау немесе нашар еститін адам видео реле қызметін өз жұмыс орнында еститін адаммен қарым-қатынас орнатуға пайдалануда (2007).

Осындай видео жабдықтарды пайдалана отырып, бүгінгі күні, саңырау, нашар еститін және сөйлеу және есту қабілеті бұзылған тұлғалардың ымдау тілі пайдалана отырып, бір-бірімен қарым-қатынас жасай алады. АҚШта және бірқатар басқа да елдерде компанияларға видеоны "ретрансляциялау" (ВРС) ұсынылады. Телекоммуникациялық жабдықтар басқалармен ымдау тілін аударғыш арқылы қарапайым телефон пайдаланатын адамдарға қарым-қатынас жасауға пайдаланылуы мүмкін. Видео жабдықтар, сондай-ақ сурдоаудармада Видеоны Қашықтан Аудару (Video Remote Interpreting) орнында жасауға пайдаланылады. Салыстырмалы арзандығы және жан-жақты қолжетімділік желілерін 3G ұялы телефон технологиясымен бейнебайланыс мүмкіндік берді саңырау және сөйлеу қабілеті нашар пайдаланушылар үшін кең мүмкіндіктер қарым-қатынас осындай оңай сияқты. Кейбір ұялы байланыс операторлары тіпті бастадық тегін онлайн таратылымын шлюздер.

Сурдоаударманы VRS қызметі арқылы немесе VRI бүгінгі күні тараптардың бірі саңырау, нашар еститін және сөйлеу қабілеті бұзылған (мылқау) пайдалы. Мұндай жағдайларда аударма ағыны, әдетте, негізгі тілі сияқты жасайды француз ымдау тілінен (LSF) ауызекі француз тілі, испан ымдау тілінен (LSE) ауызекі испан тіліне, британ ымдау тілінен (BSL) ауызекі ағылшын тіліне, американдық ымдау тілінен (ASL) ағылшын тіліне (BSL және ASL толығымен бір-бірінен ерекшеленеді), және, осылайша, әрі қарай.

Негізгі тілдерден де аудара алатын (мысалы, SSL, және ауызша ағылшын тілінен) көптілді ымдау тілі аудармашы мамандар да қол жетімді, бірақ сирек кездеседі. Мұндай қызмет аудармашы тарапынан айтарлықтай күш салуды талап етеді, өйткені ымдау тілдері табиғи тілдерінен ерекшеленеді, олардың жеке конструкциялары, семантикасы және синтаксисі, негізгі тілінен дыбыстық нұсқасымен ерекшеленеді.

Видеоаудармада, ымдау тілі аудармашылары видео және аудио арналармен қашықтан жұмыс істейді, сондықтан аудармашы саңырау немесе мылқау тарапты, қарым-қатынас жасаушы естуші тарапты және керісінше көре алады. Телефон арқылы аударма сияқты видео аударма сайтта аудармашылар қол жетімсіз жағдайларда пайдаланылуы мүмкін. Алайда, барлық тараптар телефон арқылы байланысқан жағдайларда видео аударма іске асырылуы мүмкін емес. VRS және VRI барлық тараптардың қажетті жабдықтармен қамтамасыз етілуін талап етеді. Кейбір қазіргі заманғы жабдықтар аудармашыларға арналған камераны қашықтан басқаруға, ұлғайту және кішірейтуге немесе камераны ымдалушы тарапқа бағыттауға мүмкіндік береді.

Сипаттамалары мен терминологияcы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

'Видеофон' атауы оның неғұрлым ерте баламасы - "телефон" сияқты ешқашан стандартталған емес, нәтижесінде бүкіл әлем бойынша, және тіпті бір аймақта немесе елде көптеген атаулар мен терминдер қолданылады. Бейнефондар, сондай-ақ 'видео фондар', 'видеотелефондар' (немесе 'видео телефондар') ретінде белгілі және жиі ертедегі Picturephone сауда маркасы, ол әлемдегі көлемінде өндірілген бірінші коммерциялық видеофон. 'Видеофон' құрама аты жалпыға бірдей қолданысқа 1950 жылдан кейін баяу кірді.[11] Дегенмен 'видео телефон', бәлкім, лексиконда 1935 жылы видео термині енгізілгеннен бұрын кірді.[12]

Видеофон қоңыраулары, сондай-ақ: бейнеқоңыраулар, видео чат[13] , сондай-ақ, скайп және етістік формасында скайптеу термині[14]), видеоконференциядан топтарға емес жеке адамдарға қызмет ететіндімен ерекшеленеді.[15] Алайда, бұл айырмашылық технологияның жақсаруы өткізу қабілетінің ұлғайуы және күрделі бірнеше қатысушылардың сөйлесуіне мүмкіндік беретін бағдарламалық қамтамасыз ету клиенттерінің секілді барған сайын бұлыңғыр болып барады. Жалпы алғанда, күнделікті бейнеконференция терминдері бүгінде жиі нүкте-нүкте арасындағы байланты білдіреді. Видеофон қоңырауы және бейне-конференциялар екеуі де жалпылай video link терминімен беріледі

Веб-камера - танымал, құны салыстырмалы түрде төмен құрылғылар, ол дербес компьютерлер арқылы бейне және аудио ағындарын қамтамасыз етеді, және көптеген бағдарламалық қамтамасыз ету клиенттері үшін бейне-қоңырау және бейнеконференцияларда пайдаланылуы мүмкін.[16]

Бейнеконференция жүйесі, әдетте, құны видеофонға қарағанда жоғарырақ, және көп мүмкіндіктер береді. Бейнеконференция (сондай-ақ бейнетелеконференциялар ретінде белгілі) екі немесе одан көп жерлерде бір мезгілде екі жақтың видео және аудио тасымалдау көмегімен сөйлесуге мүмкіндік береді. Бұл жиі пайдалану көпнүктелі басқару бірлігінің (орталықтандырылған қоңырауды бөлу және басқару жүйесі) немесе орталықтандырылмаған көпнүктелік мүмкіндігімен жабдықталған әрбір видеоконференция бірлігінің есебінен қол жеткізіледі. Тағы да, технологиялық жетістіктер дәстүрлі анықтамаларды айналып өтуге мәжбүрлейді, себебі бірнеше қатысушы бейнеконференциясы үшін веб-қосымшалар арқылы байланысуына мүмкіндік береді.[17][18] Бейнеконференция үшін жеке бет арналған.

Ал телеқатысу жүйесі - бұл жоғары сапалы бейнеконференц байланыс жүйесі және әдетте, кәсіпорын деңгейінде айналысатын корпоративтік кеңселер қызмет көрсетеді. Телеқатысу конференц-залдарын пайдалану ең соңғы үлгідегі аппараттық бейнелеу студиясын конструкцияларын, видеокамералар, дисплейлер, дыбыс жүйесі мен процессорларын ұштастыра отырып жоғарыдан өте жоғары өткізу қабілетін береді.

Типтік әртүрлі технологияларды пайдалану, жоғарыда сипатталған қамтиды шақыру немесе конференц-байланыс-бір, бір-ко-көптеген "немесе" көптеген-ко-көптеген жеке, іскерлік, білім беру, саңырау видео қызмет көрсету релесі және теле-медициналық, диагностикалық және оңалту пайдалануға немесе қызмет көрсету. Жаңа қызметтерді пайдаланатын болуыңызға және бейне конференциялар сияқты педагогтар мен психологтар жүргізеді сеанстары онлайн,[19] дербес бейнеқоңыраулар үшін жасалған, пенитенциялық мекемелердежәне ВКС шешу үшін авиакомпания техникалық сұрақтар бойынша қызмет көрсету объектілерінқұрылады немесе дамуда тұрақты.

Видеотелефония ағылшын тілінде басқа атаулары да қолданылуы мүмкін: Viewphone (Picturephone Бритиш Телеком баламасы),[20] және visiophone, жалпы француз тіліндегі аудармасы, ағылшын тілінде шектеулі пайдаланылады, сондай-ақ жиырмадан астам сирек кездесетін есімдер мен өрнектері бар. Латынша видеофон аудармасы басқа тілдерде де vidéophone (француз), Bildtelefon (неміс), videotelefono (итальян), videófono және videoteléfono (испан), beeldtelefoon және videofoon (голланд), және videofonía (каталан тілі) қамтиды.

Бұл телеқатысу роботы (сондай-ақ, қашықтықтан басқарылатын робот) роботпен басқарылатын және моторы бар бейне дисплейді білдіреді, қашықтықтан жеке қатысуы үшін, бірлескен жұмыс, кеңседе, үйде, мектепте және т. б. жағдайларда ешкім болуы мүмкін емес кезде қарым-қатынаста үздік конференция ұсынуға арналған. Робот-аватар құрылғыны жүріп-тұруға және ары бері қарауға қашықтан басқарып тұратын тұлғаның командасы бойынша ұсынады.[21]

Тағы қараңыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. ↑ McGraw-Hill Concise Encyclopedia of Engineering.
  2. ↑ Coroama, V.C.; et al. (2011).
  3. ↑ Biello, David.
  4. ↑ Pachner, Joanna.
  5. ↑ Callaham, John.
  6. ↑ Bell Laboratories RECORD (1969) A collection of several articles on the AT&T Picturephone Мұрағатталған 23 маусымның 2012 жылы. (then about to be released) Bell Laboratories, Pg.134–153 & 160–187, Volume 47, No. 5, May/June 1969;
  7. ↑ a b New Scientist.
  8. ↑ a b Sperling, George (1980).
  9. ↑ Whybray, M.W. Moving Picture Transmission at Low Bitrates for Sign Language Communication, Martlesham, England: British Telecom Laboratories, 1995.
  10. ↑ a b Fitzgerald, Thomas J. For the Deaf, Communication Without the Wait, The New York Times, желтоқсан 18, 2003.
  11. ↑ Videophone definition, Merriam-Webster Online.
  12. ↑ Video definition, Online Etymology Dictionary
  13. ↑ PC Magazine.
  14. ↑ Howell, Peter.
  15. ↑ Mulbach, 1995.
  16. ↑ Solomon Negash, Michael E. Whitman.
  17. ↑ Lawson, Stephen.
  18. ↑ Jackman, Elizabeth.
  19. ↑ USA Today.
  20. ↑ "A Viewphone Service", New Scientist, қараша 24, 1966, № 440/3.
  21. ↑ Lehrbaum, Rick.

Библиография

Әрі қарай оқу[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жалпы

Экологиялық артықшылықтары

«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Видеотелефония&oldid=2951833» бетінен алынған