Дельта сәулелері

Дельта сәулелері (дельта-электрондар, δ-электрондар) — ауа молекулаларының альфа бөлшектерімен және басқа да жылдам ауыр бөлшектермен иондалуы нәтижесінде пайда болатын жоғары энергиялы қайталама сәулеленуі болып табылады. Энергиясы 1 кэВ электрондардан тұрады. Дельта сәулелері бета-сәулелерден тек төменгі энергиясымен ғана емес, сонымен қатар энергия спектрінің басқа сипатымен ерекшеленеді.

Ауыр бөлшектің өтуі кезінде ($m\gg m_{e}$) $q$ зарядпен және $v$ жылдамдығы $dx$ жолда $dN_{\delta }$ ортада $[T_{e};T_{e}+dT_{e}]$ саңылауда кинетикалық энергиясы бар δ-электрондар қалыптасады:

$dN_{\delta }={\frac {1}{(4\pi \varepsilon _{0})^{2}}}{\frac {2e^{2}q^{2}}{m_{e}v^{2}}}\cdot n_{e}dx\cdot {\frac {dT_{e}}{T_{e}^{2}}}$ ,

Мұнда $n_{e}$ — ортадағы электрондардың тығыздығы.

δ-электрондар айтарлықтай энергия электронға ауысқанда өте сирек түзіледі, бірақ әдетте орта арқылы ұшатын бөлшектер ортаның электрондарымен соқтығысқанда энергияның өте аз бөлігін жоғалтады.

δ-электрондар сонымен қатар үшінші реттік сәулеленудің пайда болуымен ауаның иондануын тудыруға қабілетті — эпсилон сәулелері деп аталады.

Дельта сәулелері және эпсилон сәулелері терминдерін Дж. Дж. Томсон енгізген.

Сілтемелер

• Дельта сәулелері — Ефремованың Түсіндірме сөздігінен мақала
• Delta ray — Британ энциклопедиясының мақаласы
• Дельта-электрондар