Диметиламиноэтанол
 | Бұл мақала әлі тексерістен өтпеді. Тексерілмеген мақалалардағы мәліметтер сенімсіз болуы мүмкін.
|
2-(Диметиламино)этанол (диметиламиноэтанол, диметилэтаноламин, DMAE, DMEA, деанол, деанол) – органикалық қосылыс, үшінші реттік амин, спирт .
Құрылымы және химиялық қасиеттері[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Диметиламинэтанол молекуласында үшінші амин тобы және біріншілік спирт тобы бар. Бұл функционалдық топтар оның төмен молекулалық салмағымен біріктіріліп, суда ерігіштігін арттырады және туындыларды: күрделі эфирлер мен тұздарды алуға мүмкіндік береді.
Физикалық қасиеттер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Бөлме температурасындағы диметиламиноэтанол ақ тұтқыр сұйықтық[1] .
Биохимиялық рөлі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
WebMD сайтына сәйкес[2], диметиламинэтанол ацетилхолиннің түзілуіне әкелетін бірқатар реакцияларға қатысады.
Диметиламиноэтанол холин синтезі үшін өте маңызды. Ол бауырда холиннің прекурсоры ретінде қызмет етеді. Миға DMAE фосфолипидтерге фосфатидилдиметиламиноэтанол (PDME) ретінде қосылады, оны N-метилдену арқылы фосфатидилхолинге айналдыруға болады.
Түбіртек[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Диметиламиноэтанол диметиламинді этоксилдеу арқылы алынады[1] .
Қолдану[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Диметиламиноэтанол химиялық синтезде шикізат ретінде қолданылады[3] .
Диметиламиноэтанол суды тазартуда, фармацевтика өнеркәсібінде жұқа химиялық аралық өнімдер ретінде және әртүрлі шайырлар мен жабындарға қоспа ретінде қолданылады. DMAE-ны тағамдық қоспалар ретінде және әртүрлі холинергиялық функцияларға әсер ететін ықтимал препарат ретінде пайдалануға қызығушылық артып келеді. 2-диметиламиноэтанол битартраты тағамдық қоспа ретінде сатылады[4]. Бұл 37% DMAE[5] бар ақ ұнтақ.
DMAE көп мөлшерде суды өңдеуде, бояу өнеркәсібінде және полиуретандар мен эпоксидті шайырлар үшін қатайтқыш ретінде қолданылады. Ол сондай-ақ бояғыштардың, фармацевтикалық препараттардың, эмульгаторлардың, тоқыма қосалқыларының химиялық синтезінде, бояуға қоспа ретінде қолданылады.
Диметиламиноэтанол жасартатын әсері бар және тері түсін жақсартады[1] деп мәлімдеген косметикада қолданылады. Косметикалық процедураларда қолданған кезде DMAE-нің тері жасушаларына зиянды әсерін көрсететін зерттеулер бар; ал көрнекі жасару әсері оның зақымдануынан терінің қалыңдауы есебінен қол жеткізіледі[6] .
DMAE кәдімгі еріткіштерге балама қажет жерде қолдануға болатын бөлме температурасындағы тұздардың, иондық сұйықтықтардың (оның ацетаты мен октанаты сияқты) ауқымын құрайды.
Диметиламиноэтанол ноотропты ретінде қабылданады[1].
DMAE және шарап қышқылынан алынған 2-диметиламиноэтанол-биттаррат тағамдық қоспа ретінде сатылады[4].
Сондай-ақ қараңыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ a b c d Frauenkron et al., 2001
- ↑ DEANOL: Overview, Uses, Side Effects, Precautions, Interactions, Dosing and Reviews (ағыл.). WebMD. Басты дереккөзінен мұрағатталған 14 қаңтар 2022.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 14 қаңтар 2022.
- ↑ Ashford, 2011
- ↑ a b Haneke, 2002
- ↑ Aldrich-39000, 2019
- ↑ Эстетика тела
Әдебиет[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Safety data Sheet : according to Regulation (EC) No. 1907/2006 : Generic EU MSDS, No country specific data, No EOL data : [англ.] : PDF. — Version 6.2. — Sigma−Aldrich, 2019. — 15 April. — 7 p. — Aldrich−39000.
- Haneke, K. Dimethylethanolamine (DMAE) [108-01-0 and Selected Salts and Esters. Review of Toxicological Literature (Update)] : DMAE Aceglutamate [3342-61-8], DMAE p-Acetamidobenzoate [281131-6] and [3635-74-3], DMAE Bitartrate [5988-51-2], DMAE Dihydrogen Phosphate [6909-62-2], DMAE Hydrochloride [2698-25-1], DMAE Orotate [1446-06-6], DMAE Succinate [10549-59-4], Centrophenoxine [3685-84-5], Centrophenoxine Orotate [27166-15-0], Meclofenoxate [51-68-3] : [Toxicological Summary for Dimethylethanolamine and Selected Salts and Esters] : [англ.] : [арх. 25 января 2017] : PDF / Prepared for Scott Masten, Ph. D.. — National Institute of Environmental Health Sciences, 2002. — November. — [2],xii,[3],114 p.
- Frauenkron, M. Ethanolamines and Propanolamines // Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry : [англ.] / M. Frauenkron, J.-P. Melder, G. Ruider … [Page Үлгі:Шаблон:Comment/styles.css has no content.et al.]. — Weinheim : Wiley-VCH, 2001. — ISBN 978-3527306732. — doi:10.1002/14356007.a10_001.
- Ashford's Dictionary of Industrial Chemicals : [англ.]. — 3rd ed. — 2011. — P. 3294. — ISBN 978-0-9522674-3-0.
- Littel, R. J. Dissociation constants of some alkanolamines at 293, 303, 318, and 333 K : [англ.] / R. J. Littel, M. Bos, G. J. Knoop // Journal of Chemical and Engineering Data. — 1990. — Vol. 35, no. 3. — P. 276–277. — doi:10.1021/je00061a014.
Сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- DMAE (ДМАЭ). CleverMind.ru (9 ақпан 2018). Тексерілді, 15 сәуір 2019.
- Вся правда о вреде и пользе ДМАЕ. Эстетика тела. Яндекс.Дзен (9 ақпан 2018). Тексерілді, 15 сәуір 2019.