Дінді әшкерелейтін пьеса

«Дінді әшкерелейтін пьеса», Мұхтар Әуезовтің мақаласы. 1938 ж. 5 мамырда «Социалистік Қазақстан» газетінде шыққан. Мақала Қазақ мемлекеттік драма театрында қойылып жатқан Асқар Тоқматамбетовтың «Әзірет Сұлтан» пьесасының тақырыптық, идеялық қырларын ашуға, актерлер ойынын талдауға арналған. 30-жылдардың әсіре солақай саясатының, идеологиясының әсерінен жазылтаны анық байқалады. Жазушының «... Аскар Тоқмағамбетов жолдас жазған «Әзірет Сұлтан» пье­сасы біздің заманымызда үлкен жаналықтың бірі. Бұл ісләм дінін орнынан тұрғызбастай етіп әшкерелейтін, дінге қарсы программалық маңызы үлкен пьеса», деген сөздерін шын кеңілінен шыққан сөз деп қабылдауға болмайды. Көркем шығармапарын оқып тексергенде, басқа зерттеу мақалаларын оқығанда, Мұхтар Әуезовтің дінге, исламға кезқарасы мүлдем басқа екені байқалады. Жазушы макалада пьесаның үш жақсы қыры деп сықақты, дінге қарсы үгітті адам трагедиясы арқылы беруді, Мұхтар Әуезовтің пьеса материалын жақсы білуін айтады. Кемшіліктері жайында айтқаңда әсіресе жағымсыз кейіпкерлердің (дін екілдерінің) образдары дараланбай плакаттық дәрежеде қалып қойғандары айтылады. Жағымды кейіпкер мінезінің ірі еместігін де пьөса кемшілігіне қосады. Мақаланың керкемдік талдауға арналған екінші белігі идеологиялық талаптарға орай жазылған апғашқы бөлігінен кұндырақ. Актерлер ойынын байыптауда орынды, мәнді ойлар айтқан.