Дәрілік жөтел шай

Ботаникалық сипаттамасы.

Дәрілік жөтел шай – биіктігі 80 – 90 см, көп жылдық шөп тектес өсімдік. Сабағы түзу, төрт қырлы, сыртын түк басқан. Ерте көктемде өсімдік тамырынан сағақтары ұзын жапырақтар шығады. Жапырақтарының жалпы пішіні жұмыртқа тәрізді, шеттері ара тісті, оның сыртында әлсіздеу түктері болады. Өсімдік маусым айынан бастап, қыркүйек айының екінші жартысына дейін гүлдейді. Гүлдеген кезде иісі күшейеді.

Табиғатта таралуы.

Республикамыздың орманды жерлерінде, орманды – далалы шабындықтарда, төбелерде жиі өседі.

Дәрілік шикізат

Дәрілік шикізат ретінде өсімдік гүлдеген кезде оның шөбі жинап алынады.

Химиялық құрамы.

Дәрілік шикізатының құрамында бетоницин, холин, илік заттар, стахидрин және әр түрлі алколоидтар бар.

Қолданылуы.

Мал дәрігерлігі практикасында бұл дәрілік өсімдікті өкпесі ауыратын малдың жөтелін басуға, қақырық түсіруге қолданылады. Сондай – ақ, ол қан қысымын төмендету, орталық жүйкені жақсарту үшін де қолданылады. Малдың өкпесінен және танауынан аққан қанды тоқтату үшін де осы өсімдікті қолданған дұрыс. Дәрілік тұнба 1:10 қатынаста жасалады, яғни 100 грамм ұнтақталған дәрілік шөпті бір литр суға салып, 15 – 20 минут бүлкілдетіп қайнатады. Содан кейін суытылып, тұндырылады. Бұзау мен құлынға – 150 – 200 мл, қозыға – 20 – 30 мл мөлшерінде күніне 2 – 3 рет ішіледі.

Дереккөздер

Шәріпбаев Н. Малдың тыныс алу мүшелерінің ауруларын емдеу үшін қолданылатын дәрілік өсімдіктер // Дәрілік жөтел шай — "Қайнар", 1988. — Б. 146-147. — (Пайдалы өсімдіктерді мал дәрігерлігінде қолдану). — 5700 таралым. — ISBN 5 - 629 -00074 - 5. http://bilimtime.kz/zharatylystanu/biologiya/988-shyarmashyly-zhoba.html Мұрағатталған 30 мамырдың 2015 жылы.
http://bilimdiler.kz/bastaush/5116-darilik-osimdikter.html