Жоңғар түймебасы

Жоңғар түймебасы
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі:	Өсімдіктер;
Бөлімі:	Гүлді өсімдіктер;
Табы:	Қос жарнақтылар;
(unranked)	Asterids;
Сабы:	Asterales;
Тұқымдасы:	Asteraceae;
Кіші тұқымдасы:	Carduoideae;
Тайпасы:	Cynareae;
Кіші тайпасы:	Centaureinae;
Тегі:	Serratula;
Түрі:	S. dshungarica;
Екі-есімді атауы
	Serratula dshungarica; Iljin, 1934

Жоңғар түймебасы (лат. Serratula dshungarica) – астралылар тұқымдасы, түймебас туысына жататын көп жылдық шөптесін өсімдік. Қазақстанда Жетісу(Жоңғар), Теріскей және Іле Алатауларының тасты, тастақты төменгі белдік беткейлерінде кездеседі. Биіктігі 30 – 35 см, қысқа сүректенген тамыры бар. Сабағы дара, қарапайым, сыртын түк жапқан. Сабағының төменгі бөлігіндегі жапырақтарының табақшалары ұзынша, қанат тәрізді тілімденген; жоғарғылары қандауыр сияқты, отырыңқы. Гүлдері қызғылт қызыл түсті, себет гүлшоғырына топталған. Мамыр – шілде айларында гүлдеп, шілде – тамызда жемістенеді. Тұқымы ұзынша, тықыр, ашық сары айдаршасы бар. Тұқымынан көбейеді. Жоңғар түймебасы өте сирек кездесетін эндемик түр болғандықтан қорғауға алынып, Қазақстанның«Қызыл кітабына» енгізілген. ^[1]