Жыл Уикимедиашысы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Жыл Уикимедиашысы
WikiSG Headshots Taufik.jpg
Шынайы атауы ағылш. Wikimedian of the Year
Түрі марапат және уики ұйым
Алғашқы иегері Рауан Кенжеханұлы
Соңғы иегері Тауфик Росман

Жыл Уикимедиашысы — 2011 жылы тамызда Уикипедияның негізін қалаушы Джимми Уэйлс құрған Уикимедиа қозғалысының негізгі жетістіктерін көрсету үшін Уикипедия қатысушылары мен Уикимедиа жобаларына басқа да үлес қосушыларды марапаттайтын жыл сайынғы марапат. Уэйлс алушыларды таңдайды және оларды Уикимедиа қорының жыл сайынғы конференциясы Wikimania-да құрметтейді (2020, 2021 және 2022 жылдарды қоспағанда, алушылар COVID-19 пандемиясының салдары ретінде онлайн жиналыстарда жарияланған кезден басқа. 2011—2016 жылдар аралығында бұл сыйлық «Жыл Уикипедияшысы» атанды.

2011 жылы Қазақша Уикипедиядағы еңбегі үшін бірінші атақ Рауан Кенжеханұлына берілді. Келесі жылы Нигерияда сөйлейтін йоруба тіліне 15 000 қысқа ағылшын мақаласын аударуға арналған бот жасағаны үшін «Демми» деп танылған редакторға берілді. 2013 жылы Франция Уикимедиа және Французша Уикипедиясының қатысушысы Реми Матис мақала дауындағы рөлі үшін аталды. 2014 жылы бұл марапат Украинша Уикипедияны әлеуметтік желіде белсенді түрде насихаттап, наразылық акциясы кезінде қаза тапқан украиналық журналист Игорь Костенкоға қайтыс болғаннан кейін берілді. Уэйлс 2015 жылы белгісіз алушыны атады және бір күні олардың тарихын айтып береді деп үміттенеді. 2016 жылы Уикипедиядағы қудалаумен күресу және әйелдерді қамтуды ұлғайту бойынша күш-жігерлері үшін Эмили Темпл-Вуд пен Рози Стивенсон-Гуднайтқа алғашқы бірлескен марапат берілді. Басқа алушыларға 2017 жылы Феликс Нарти, 2018 жылы Фархад Фаткуллин және 2019 жылы Эмна Мизуни кіреді.

Басты марапатқа қоса, 2015 жылы бірінші болып Сусанна Мкртчян мен Сатдип Гилл құрметті марапаттарға ие болды. Содан бері басқа да құрмет грамоталары берілді. Сыйлық 2021 жылы қосымша санаттармен кеңейтілді, соның ішінде «Жылдың медиа салымшысы», «Жылдың жаңа қатысушысы», «Жылдың техникалық үлес қосушысы» және «Уикимедиа лауреаты».

Алушылардың тізімі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

«Жыл Уикимедиашысы» жеңімпаздарының тізімі
Жыл Суреті Алушы Негізгі жоба Негіздемелер Сілтемелер
2011 A man with a dotted shirt and small hair and smiling. Рауан Кенжеханұлы Қазақша Уикипедия Кенжеханұлы Қазақша Уикипедияны жақсарту үшін тұрақты қауымдастық жинап, бір жылда белсенді редакторлар саны 4-тен 200-ден астамға, мақалалар саны 7000-нан 130000-ға дейін өсті. Уэйлсті уикипедиялық әріптестер Кенжеханұлының Қазақстан үкіметімен байланысы үшін сынға алды. Уэльс 2015 жылы Reddit сайтында Кенжеханұлының Қазақстан үкіметіндегі бұрынғы қызметтерінен бейхабар екенін және егер ол Кенжеханұлының қазақ облысы әкімінің орынбасары болатынын білгенде, «марапатты беруден бас тартар едім» деп мәлімдеген».[1] [2]
[3]
2012 "Demmy" Йорубаша Уикипедия «Demmy» ағылшын тіліндегі 15 000 қысқа мақаланы Нигерияда сөйлейтін йоруба тіліне аудару үшін бот жасады. [2]
2013 A man with short hair in a black coat wearing glasses. Реми Матис Французша Уикипедия Матис, Французша Уикимедиасының төрағасы және французша Уикипедиясының әкімшісі, француздық «Пьер-сюр-Хаут әскери радиостанциясы» мақаласына қатысты дау-дамайдағы рөлі үшін құрметке ие болды. [4]
[5]
2014 A man wearing an orange with blue stripes jersey. Игорь Костенко Украинша Уикипедия «Еуромайдан» белсендісі Костенко украиндық Уикипедияда редактор болды және оны әлеуметтік желілерде белсенді түрде насихаттады. Ол 2014 жылы 20 ақпанда наразылық кезінде қаза тауып, марапатты қайтыс болғаннан кейін алды. [6]
[7]
2015 белгісіз Ортаққор Уэйлс пекторадағы анонимді венесуэлалық қатысушыны атады және бір күні алушыға қауіп төндірместен оның себептерін айтады деп үміттенеді. [8]
2016 A woman wearing aquamarine top and smiling. Эмили Тэмпл-Вуд Ағылшынша Уикипедия Уикипедиядағы қудалаумен күресу және оның әйелдерді қамтуды арттыру жөніндегі күш-жігері үшін алғашқы бірлескен алушылар. Темпл-Вуд 400-ге жуық мақалалар жасап, тағы жүздеген мақалаларды жақсартты, олардың көпшілігі әйелдер ғалымдары мен әйелдердің денсаулығы туралы. Стивенсон-Гуднайт 3000-нан астам мақаланы жетілдірді, сайтқа жаңа қатысушыларды қарсы алу үшін кеңістікті бірлесіп құрды және «WikiWomen's User Group», «WikiProject Women» және «Women in Red» сияқты әйелдерге арналған жобалар науқанын құрды. [9]

[10]

[11]

[12]

A woman wearing a black top and earring and smiling. Рози Стивенсон-Гуднайт Ағылшынша Уикипедия
2017 A black man with short hair smiling. Феликс Нарти Ағылшынша Уикипедия Нарти сыйлықты өзінің туған елі Гана туралы мазмұнды қосқаны және Уикипедияны өңдеудің маңыздылығын насихаттау бойынша бірнеше бастаманы басқарғаны үшін алды. Өзінің арнауында Уэйлс Нартидің Аккрадағы 2-ші Wiki Indaba 2017 конференциясын ұйымдастыруда жетекші рөл атқарғанын және Африкадағы жергілікті қауымдастықтарды құруда маңызды рөл атқарғанын атап өтті. [13]
2018 A man wearing a blue shirt and smiling. Фархад Фаткуллин Татарша Уикипедия Фаткуллин Уикимедиа қозғалысына 2009 жылы қосылды. Ол өзін "татарша Уикипедияға ғашықпын" деп сипаттайды. 2015 жылдан бастап Фаткуллин Уикипедияға Ресей тілдері, соның ішінде татар тілі бойынша өз үлесін қосып келеді. [14]
2019 A woman with black and little orange medium hair in a dark blue and white top and smiling in front of a camera. Эмна Мизуни Арабша Уикипедия 2013 жылы Мизуни басқа адамдармен бірге Карфагинаны құрды. Ол Уикимедиа жобаларына 2013 жылы сол жылы Wiki Loves Monuments арқылы үлес қоса бастады. Ол бірнеше ірі Wikimedia конференцияларын, соның ішінде алғашқы WikiArabia конференциясын ұйымдастыруға көмектесті және Wikimania 2018 бағдарламасының комитетінің тең төрағасы болды. 2016 жылы Серіктестік комитетіне қосылды, 2018 жылы ол төрағасының орынбасары болды. [15]
2020 Сандистер Тей Ағылшынша Уикипедия Тей Уикипедиядағы COVID-19 пандемиясының Ганадағы әсері туралы мақалаларға белсенді түрде үлес қосты. [16]
2021 Аала Наджар Арабша Уикипедия Наджар виртуалды түрде өткізілген Wikimania 2021 конференциясында Арабша Уикипедиядағы және медициналық жобалардағы, әсіресе COVID-19 жобасындағы жұмысы үшін марапатталды. [17]
2022 Ольга Паредес Испанша Уикипедия Паредес виртуалды Wikimania 2022 конференциясында Wikimujeres және Wikimedias de Bolivia сияқты қауымдастықтардағы көшбасшылығы және басқаларды, әсіресе әйелдерді Уикимедиа қозғалысын дамытуға ынталандырғаны үшін марапатталды.
2023 Тауфик Росман Уикидерек, Малайша Уикисөздік Тауфик 2023 жылы Сингапурда өткен Wikimania конференциясында Малайша Уикисөздікке қосқан үлесі және малайзиялық Уикимедиа қатысушыларының оң қауымдастығын дамытуға берген көмегі үшін марапатталды. [18]

Құрметпен атап өтетіндер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жыл Уикимедиашысы құрметті атақтарының тізімі
Жыл Суреті Алушының аты Негізгі жоба Негіздеме Сілтемелер
2015 A woman with short hair wearing a black top with white drawings. Сусанна Мкртчян Армянша Уикипедия Мкртчян Уикимедиа Арменияның директорлар кеңесінің мүшесі. Ол «Бір армян – бір мақала», редакциялау науқаны және Арменияның жаңа қатысушыларына көмектесу үшін жастар лагерінің жобасы сияқты уикиден тыс қызметі үшін марапатталды. [19]
An Asian man with blue shirt with a small beard smiling Сатдееп Гилл Панджабша Уикипедия (Шығыс) Гилл - Панджабша Уикипедиясының үнділік қатысушысы. Ол өз университетіндегі адамдарды Панджабша Уикипедиясын өңдеуге шақырғаны үшін марапатталып, оны сол жылы ең жылдам дамып келе жатқан үнді тіліндегі Уикипедияға айналдырды. [8]
2016 A man with a sweater looking in front of camera. Мардетанха Парсыша Уикипедия Мардетанха «Уикипедия кітапханасының» парсы тіліндегі нұсқасын жасады, ол қатысушыларға мақалалар үшін дереккөздерді табуға көмектеседі. Үш баспа өз еңбектеріне зерттеу рұқсатын қатысушыларға сыйға тартты. [20]
A woman wearing necklace with glasses and smiling. Вассиа Атанассова Болгарша Уикипедия Атанасова редакцияларды жүз күн бойы күніне бір Уикипедия мақаласын жасауға шақыратын «#100wikidays» байқауын құрды. Байқауға 120-дан астам автор қосылды және қатысушылардың үштен бірі оны аяқтады.
2017 Диего Гомез Интернетте академиялық мақала бөліскеннен кейін авторлық құқықты бұзғаны үшін жауапқа тартылған колумбиялық студент. Кейін ол ақталды. [21]
[22]
2018 An Asian man wearing glasses looking in front of camera. Нахид Сұлтан Бенгальша Уикипедия Сұлтан Уикимедиа Бангладеш белсенді мүшесі. [23]
[24]
A woman wearing a white sweatshirt, glasses and smiling. Джесс Уэйд Ағылшынша Уикипедия Уэйд – ғалымдар мен инженерлер туралы «әйелдер мен түрлі-түсті адамдарды жақсырақ бейнелейтін» Уикипедия мақалаларын жасау үшін бір жыл бойы күш салған физик. 2020 жылдың ақпан айындағы жағдай бойынша ол 900-ден астам жаңа мақала жазды. [25]
[26]
[27]
2021 Нета Хуссейн Ағылшынша Уикипедия және Малайша Уикипедия Хусейн – Үндістаннан шыққан дәрігер. Ол 2020–21 жылдардағы күш-жігерінің көп бөлігін COVID-19-ды қамтуға бағыттай отырып, Уикимедиа жобаларындағы медициналық мазмұнға баға жетпес үлес қосты. Ол сонымен қатар COVID-19 вакциналарына қатысты жалған ақпаратты жою үшін «Вакцина қауіпсіздігі» жобасын бастады. [28]
Кармен Альказар Испанша Уикипедия Альказар испанша Уикипедиядағы гендерлік алшақтықты азайту жөніндегі жұмысы үшін танылды. [29][30]
2022 Анна Торрес Испанша Уикипедия Торрес Уикимедиа Аргентинасының Атқарушы директоры болып табылады, бірақ оның Құрмет грамоталары санатындағы танылуы оның Латын Америкасындағы қауымдастықтардың әлеуетін арттыру және дамыту үшін халықаралық қолдау желісін құрудағы күш-жігері, сондай-ақ қозғалыс процестеріне қосқан үлесі үшін, мысалы: 2030 Уикимедиа қозғалысының стратегиясы. [31]
2023 Антон Проциук Украинша Уикипедия Проциук - Уикимедиа Украинадағы бағдарламалар үйлестірушісі. [18]

Жылдың жаңадан қатысушысы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

«Жылдың жаңадан қатысушысы» сыйлығы алғаш рет 2021 жылы табыс етілді.

Жылдың жаңа қатысушысы сыйлығының иегерлерінің тізімі
Жыл Суреті Алушының аты Негізгі жоба Негіздеме Сілтемелер
2021 Карма Цитравати WikiPustaka 2019 жылы Уикипедияның бали тіліндегі нұсқасын өңдеуді алғаш рет бастаған Цитравати пальма жапырақтарында жазылған көне бали жазбаларын цифрландыруға және аударуға жауапты топты басқарудағы батыл күш-жігерінің арқасында WikiPustaka деп аталатын Уикиқайнарның бали тіліндегі нұсқасын жасауға маңызды рөл атқарды. [32]
2022 Нкем Осуигве 2019 жылы басталған есептік жазба арқылы доктор Нкем Осуйгве 2020 жылы Африка кітапханалары және ақпараттық қауымдастықтарымен және институттарымен серіктестік орнатуға көмектесіп, 27 000-нан астам өңдеу мен есептеулерді жасау үшін бар кәсіби желімен жұмыс істеді.
2023 Еугене Орманди Жапонша Уикипедия Орманди екі Уикимедиа қатысушы тобын құрды: Токиодағы Васеда университетіндегі Уикипедиялық студенттер қауымдастығы және Жапонияның Тоумон Уикипедия клубы. Ол Жапониядан келген бірінші сыйлық иегері. [18]

Жылдың техникалық үлес қосушысы (бұрынғы технология инноваторы)[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Техникалық үлесі үшін сыйлығы алғаш рет 2021 жылы табыс етілді. Бұл құрмет 2022 жылы «Жылдың технологиялық үлес қосушысы» деп өзгертілді.

Техникалық үлесі үшін сыйлығының иегерлерінің тізімі
Жыл Суреті Алушы Негізгі жоба Негіздеме Сілтемелер
2021 =User:Jayprakash12345 during Wikimania 2019. Джай Пракаш АТ және бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеу және қолдау [33]
2022 Таави Ваананен Ваананен Wikimedia Cloud Services, соның ішінде Toolforge және Cloud VPS, қауымдастық мүшелеріне Уикимедиаға қатысты боттарды, құралдарды және басқа бағдарламалық жасақтама жобаларын орналастыруға мүмкіндік беретін инфрақұрылымның негізгі бөліктерін қоса алғанда, маңызды еріктілер болды. Ол сондай-ақ қатысушыларға барлық жалпыға қолжетімді Уикимедиа сайттарында бір қатысушы тіркелгісін пайдалануға мүмкіндік беретін CentralAuth МедиаУики кеңейтімін қолдауға көмектеседі.
2023 Забе Забе "орналастыруға, қателерді түзетуге және жалпы инциденттерге көмектескені үшін және, атап айтқанда, ... Checkuser және CentralAuth кодтарын қолдағаны үшін, түсініктемелер дерекқорын рефакторды көшіруді қайта қарауды қолдағаны үшін және жаңа викилерді құрудағы техникалық жұмысы үшін танылды". [18]

Уикимедиа серіктестігінің назар аударатын орталығы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Wikimedia Affiliate Spotlight алғаш рет 2022 жылы ұсынылды. Art+Feminism және Wikimedia UK қызметтерін Wikimedia Affiliation Committee (AffCom) сәйкесінше Серіктестік және Басқару санаттары бойынша таныды.[34]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Michel, Casey G. Wikipedia Founder Distances Himself from Kazakhstan PR Machine (April 2, 2015).
  2. a b Morris, Kevin Winners of Wikipedia's biggest award still haven't received prize money. The Daily Dot (April 26, 2013).
  3. Orlowski, Andrew What's Jimmy Wales going to do with $500k from the UAE?. The Register (December 22, 2014).
  4. Rémi Mathis  (фран.) (December 19, 2016).
  5. Geuss, Megan Wikipedia editor allegedly forced by French intelligence to delete "classified" entry (April 6, 2013).
  6. Ukraine Today: Ihor Kostenko given posthumous annual award (VIDEO). Kyiv Post (September 14, 2014).
  7. Ukrainian from the Heavenly Hundred becomes Wikipedian of the Year. Kyiv Post (August 15, 2014).
  8. a b 2015 Wikipedians of the Year unveiled in Mexico. Wikimedia Foundation (July 31, 2015).
  9. Emily Temple-Wood macht Wikipedia weiblicher  (нем.).
  10. Gordon, Maggie Wikipedia editing marathons add women's voices to online resource (November 9, 2017).
  11. D’Alterio, Emily Women in culture and tech: Rosie Stephenson-Goodknight, academic, Wikipedian and champion of 'impractical' girls (March 12, 2019).
  12. Zahneis, Megan Some Colleges Cautiously Embrace Wikipedia (July 19, 2018).
  13. Ofori-Boateng, Pamela Felix Nartey named Wikimedian of the Year 2017! (August 29, 2017).
  14. Татарстанец Фархад Фаткуллин стал первым россиянином, признанным Википедистом 2018  (орыс.).
  15. Nadiya, Jennene Emna Mizouni, première femme arabe à obtenir le prix "Wikimédienne de l'année" (fr-FR) (October 17, 2019).
  16. Quist, Ebenezer Ghanaian lady awarded by Wikipedia as its worldwide best worker for 2020  (ағыл.). Yen.com.gh (October 16, 2020).
  17. Bedirian, Razmig Arab medical professional Alaa Najjar honoured by Wikipedia for Covid-19 coverage (16 тамыз 2021).
  18. a b c d Foundation, Wikimedia Celebrating the 2023 Wikimedian of the Year Winners (en-US) (16 тамыз 2023).
  19. Վիքիպեդիայի հիմնադրի անակնկալը Սուսաննա Մկրտչյանին  (арм) (July 29, 2015).
  20. Erhart, Ed Jimmy Wales names Emily Temple-Wood and Rosie Stephenson-Goodknight as Wikipedians of the Year. Wikimedia Foundation (June 24, 2016).
  21. Harmon, Elliot Diego Gómez Is Safe, but Threats to Curiosity Still Abound. Electronic Frontier Foundation (December 21, 2017).
  22. Wikimania 2017 Closing Ceremony. Wikimedia Foundation. Событие произошло 17:30.
  23. Koebler, Jason Wikipedia's Piracy Police Are Ruining the Developing World's Internet Experience (April 27, 2016).
  24. Elsharbaty, Samir Farhad Fatkullin named Wikimedian of the Year for 2018. Wikimedia Foundation (July 26, 2018).
  25. Una scienziata al giorno (August 12, 2018).
  26. Evans, Jocelyn Physicist writes 900 Wikipedia entries to boost diversity in science (February 11, 2020).
  27. Devlin, Hannah. Academic writes 270 Wikipedia pages in a year to get female scientists noticed, The Guardian (July 24, 2018).
  28. Meet Netha Hussain: Wikimedian of the Year 2021 Honourable Mention winner (en-US). Wikimedia Foundation (15 тамыз 2021).
  29. Meet Carmen Alcázar: Wikimedian of the Year 2021 Honourable Mention winner  (ағыл.). Wikimedia Foundation (15 August 2021).
  30. Riquelme, Rodrigo Una mexicana gana mención honorífica en los premios al Wikimedista del 2021 (15 тамыз 2021).
  31. Celebrating the 2022 Wikimedians of the Year! (en-US). Wikimedia Foundation (14 тамыз 2022).
  32. Meet Carma Citrawati: Wikimedian of the Year 2021 Newcomer of the Year winner (en-US). Wikimedia Foundation (15 тамыз 2021).
  33. Sharma, Unnati 3 Indians win Wikimedia awards for helping provide free, accessible knowledge on the internet (en-US) (17 тамыз 2021).
  34. Foundation, Wikimedia Celebrating the 2022 Wikimedians of the Year! (en-US) (14 тамыз 2022).