Итқұсық

Итқұсық
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер Бөлімі: Гүлді өсімдіктер Табы: Қос жарнақтылар (unranked) Asterids Сабы: Apiales Тұқымдасы: Apiaceae Кіші тұқымдасы: Apioideae Тайпасы: Scandiceae Кіші тайпасы: Ferulinae Тегі: Schumannia немесе Ferula Түрі: S. karelinii
Екі-есімді атауы
Schumannia karelinii (Bunge) Korovin
Синонимдері
Schumannia turcomanica Kuntze Ferula karelinii Bunge

Итқұсық, шумания (лат. Schumannia karelinii) – шатыршагүлділер тұқымдасына жататын көп жылдық шөптесін өсімдіктер туысы немесе сасыр туысына жататын түр. Негізінен Орта Азия мен Иранның шөлейтті жерлерінде өседі. Қазақстанда құмды және құмды-қиыршықтасты жерлерде өсетін 1 түрі – Карелин Итқұсықы (Scһ. Каrеlіnіі) бар. Биіктігі 25 – 40 см, түйнекті-тығыздалған тамырлы өсімдік. Сабағы жоғары жағына дейін бұтақтанған. Төменгі жапырақтары қысқа сағақты, сабақ бойындағылары жіңішке сабақ қынабында орналасқан. Тостағанша жапырақшаларының біз тәрізді тісшелері болады. Күлтелері (ұзындығы 1,5 мм) жасыл сарғыш түсті. Гүлдері отырмалы, олар шатыршагүл шоғырына топталған. Шатыршасы (ені 12 см), 15 – 23 сәулелі. Мамыр – маусым айларында гүлдеп, шілдеде жемістенеді. Жемісі жұмыртқа тәрізді, шеттерінде ақ жолағы болады. Өсімдіктің түйнегі хош иісті, сондықтан оны тағамға қосады.