Клейне-Левин синдромы
Клейне-Левин синдромы - (Ұйқыдағы ару синдромы) –шамадан тыс ұйқышылдық (гиперсомния) және сананың тарылуы. Өте сирек кездесетін неврологиялық бұзылу.
Аурудың сипаты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Алғаш рет бұл синдром француз дәрігері Пьер Эдме Шаво де Бошенмен 1786 сипатталған болатын. Вилли Клейне 1925 жылы қайталанатын гиперсомнияның тоғыз жағдайларын бірқатар сипаттаған болатын. 1936 жылы, Max Левин гиперсомнияның және тамақтану тәртібінің бұзылуына назар аудара отырып, тағы бес жағдайды қосты.
Аурудың белгілері[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Науқастар 18 сағатқа дейін, кейде одан да ұзақ уақыт ұйықтайды. Олар тек тамақтануға және дәретханаға бару үшін ғана оянады. Оларды ояту өте қиын. Оларға ұйқы бермесең, ашушаң немесе агрессивті болып кетеді. Ауру жас жеткіншек кезде жиі кездеседі. Науқастарда есінен шатасуы, шаршау, апатия белгілері байқалады. Науқастар өзіне қамқорлық жасауға, оқу орны немесе жұмысқа бара алмайды. Кейбір науқастар түрлі дыбыстарды естіп, елестер көреді, параноидтық қателесу мен сандырақтай бастайды. Науқастың бәрі айналасындағы шу және жарыққа сезімтал келеді.75% науқастарда қанағатсыздық, тойымсыздық пайда болады. Клейне-Левин синдромы, 13-19 жастағы жеткіншектерде, әсіресе ерлерде көп таралған болып табылады. Бұл көріністер әрбір 3-6 айда, әдетте, 2-3 күн байқалып, кейде 6 аптаға дейін созылады. Арасында бұл көрініс байқалмаған кезде, науқастар өте салауатты көрінеді және еш шағым жасамайды. Клейне-Левин синдромыныңи себебі белгісіз. 40 жастан кейін науқас жиі өздігінен бұл аурудың белгілерінен құтыла бастайды . Ұйқыдағы дәл себептері соңына дейін белгісіз. Кейбір зерттеушілер негізгі тәуекел факторы бірі генетикалық бейімділік деп болжайды. Ол Клейне-Левин синдромының көріністері гипоталамустегі ауытқулармен туындаған болуы мүмкін деп санайды. Ол ұйқыны, дене температурасын, тәбетті, дене функцияларын реттейтін ми бөлігі. Кейбір ғалымдар Клейне-Левин синдромын аутоиммунды аурулардың қатарына жатады деп есептейді.
Емі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ұйқышылдықты жою үшін, психостимуляторлар қолданады. Олар метилфенидат, модафинил, D-амфетамин, амфетамин, эфедрин, метамфетамин, пемолин-пирацетам-меклофеноксат. Мінездегі тәртіпсіздікті қалпына келтіру үшін, литий дәрілік заттары пайдаланады. 40 жастан кейін науқас жиі өздігінен бұл аурудың белгілерінен құтыла бастайды