Мұхиттағы конвергенция зонасы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Мұхиттағы конвергенция зонасы– Дүниежүзілік мұхит суының беткі қабаттарының араласу аймағы. Мұхит бетіндегі ауа ағыстары мен су тығыздықтарының біркелкі таралмауларынан дамиды. Негізінен жылы және суық сулардың тоғысқан жерлерінде қалыптасады. Конвергенциялық зонада тығыздықтың қалыпты жағдайларда таралмауы салдарынан беткі қабаттарда антициклондық және циклондық ағыс айналыстары дамиды. Алғашқысы кезінде судың интенсивті араласуы мен төмен ығысуы қалыптасса, циклондық айналыстарда мұхит бетіне шығатын тереңнен көтерілу ағыстары дамиды. Осыған байланысты бұл зонада жоғарғы биол. өнімділік жағдайлары қалыптасады. Дүн. жүз. Мұхиттан негізгі 4 тұрақты конвергенциялық зонасын ажыратуға болады: солтүстік, оңтүстік субполярлық және солтүстік, оңтүстік субтропиктік зоналар. Конвергенциялық зонаның мұхит жағдайында маңызы зор, себебі төмен ығысатын сулар мұхиттың терең қабатын жылытады және оттек пен байытып отырады. М. к. з-нда 100-150 м-ден астам тереңдіктегі су қабаттарының барлық негізгі гидрол. белгілері қалыптасады. Конвергенциялық зона неғұлым жоғ. ендіктерде орналасса, судың температурасы соғұрлым төмендеп, тұнатын судың тығыздығы жоғарылайды, мұхиттың терең қабаттарын қамтиды.[1]

  1. Қазақ совет энциклопедиясы 1976 жыл. / М.Қ.Қаратаев