Олимпик (кеме)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Олимпик
ағылш. Olympic
Олимпик Нью-Йоркта
Олимпик Нью-Йоркта
Негізгі ақпарат
Түрі

Олимпик классындағы жолаушылар кемесі

Мемлекет

 Ұлыбритания

Тіркелген айлақ

Ливерпуль

Операторы

«White Star Line»

Иемденуші

«White Star Line», «Cunard-White Star Line»

Соғушы

«Harland and Wolff»

Суға түсірілді

20 қазан, 1910

Қолданысқа берілді

14 маусым, 1911

Қолданыстан шықты

15 қазан, 1935

Қазіргі уақытта

металлға бөлшектелді

Сипаттамасы
Ұзындығы

269 м

Ені

28,19 м

Биіктігі

10,54 м

Техникалық сипаттамасы
Қозғалтқыштар

екіжақты 24, біржақты 5 Скотч бу ошағы

Қуаттылығы

50 000

Жылдамдығы

21 түйін, максимум 23 түйін

Жолаушылар сыйымдылығы

2435

«Олимпик» (ағылш. Olympic) — британдық «White Star Line» компаниясының трансатлантикалық лайнері, ол Олимпик тектес үш лайнер сериясының біріншісі, қалған екі кеме «Титаник» және «Британник» болды. Барлық үш кеме «Cunard Line»-ға тиесілі «Лузитания» және «Мавритания» кемелерінің бәсекелестері ретінде ойластырылған. Құрылыс кезінде ол 400 санын алды.

«Олимпик» - бұл Олимпик класындағы үш егіз лайнердің ішіндегі ұзақ жылдар бойы жұмыс істеген жалғыз кеме, оның інісі «Титаник» алғашқы сапарында айсбергпен соқтығысып суға батып кетті, ал кенжесі «Британник» (Gigantic атауымен салынған) бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде жүзбелі госпитальға айналып, 1916 жылы қарашада неміс U-73 сүңгуір қайығы салған минаға тап болып, жарылып кетті.[1]

Салынудың алғышарттары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

1897 жылы Германия британдық кеме жасау саласына соққы берді. Жылдамдығы 22,5 түйін болатын жаңа Кайзер Вильгельм дер Гроссе лайнері «Атлантиканың Көгілдір лентасын» иемденді. 1901 жылы «White Star Line» әлі күнге дейін әлемдегі ең үлкен 21000 тонналық Селтик кемесін иеленді. Кунард лайнда «White Star Line» кемелерінен үлкен немесе неміс кемелерінен жылдамырақ кемелер болған жоқ.

Тағы бір мәселе болды: ол қаржы тапшылығы. «Cunard Line»-да үлкенірек, жылдамырақ кемелер жасау үшін жеткілікті ақша болмады. Олар немістерден де, «White Star Line»-нан да асып түсетін бір емес, екі үлкен лайнерді салуға несие алу үшін Ұлыбритания үкіметіне жүгінуге мәжбүр болды. Үкімет екі кемені де соғыс жағдайында қосалқы крейсерлерге айналдыру шартымен келісті. Бұл лайнерлер «Лузитания» және «Мавритания» болды. Бұл екі кеме «White Star Line» мен немістерді артта қалдырып, ең жылдам және ең үлкен болды.

1901 жылы «White Star Line»-ды американдық IIM компаниясы сатып алды, оны Пиерпонт Морган басқарды. Морганның мақсаты Солтүстік Атлантикалық бағытта монополия құру болды. White Star Line-нан кейін ол Cunard Line-ды да сатып алғысы келді, бірақ бұл мүмкін емес болып шықты, өйткені Cunard Line үкімет тарапынан қаржыландырылатын еді.

White Star Line өздерінің «Океаник» кемесін салған кезден бастап, олар Белфасттағы Ирландияның Harland and Wolff верфінен кемелерге тапсырыс берді. Егерде Harland and Wolff басқа кеме компаниялары үшін кемелер жасамайтын болса, White Star Line өзінің барлық кемелерін Белфастта жасайтыны туралы келісімге келді.[2]

Жоба, құрылыс[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Олимпиктің құрылысы.

1907 жылы «Харланд пен Вольфтың» төрағасы Уильям Пирри мен White Star Line директоры Брюс Исмей лорд Пирридің сарайында түскі ас ішті. Осы түскі ас кезінде Cunard Line-ді қалай жеңу керектігі шешілді. Бастапқыда Пирри мен Исмай жылдамдығы мен өлшемі бойынша Cunard Line кемелерінен асып түсетін үш шұңқыры бар екі үлкен лайнер салуды жоспарлады.

Дегенмен, бәрі өзгерді. Бір-екі лайнер үштікке айналды. Сұлулық үшін және жолаушылардың төрт құбырлы кеме үлкенірек деген сенімі үшін үш құбырды төртке ауыстырды. Әрбір кеме 15000 тонна орын ауыстыратын болады, яғни Мавританиядан бір жарым есе көп, басқаша айтқанда, White Star Line жаңа кемелері әлемдегі ең үлкен кеме болды. 45000 тонна тоннажымен кемелерді Атлантикалық көк таспаны алып тастай алатын қозғалтқыштармен жабдықтау тым қымбат болар еді, сондықтан осы үш лайнердің ерекшелігі бұрын-соңды болмаған сән-салтанат болуы керек еді. Алдымен жаңа кемелердің басты ерекшелігі үш қабатты асхана болады деп жоспарланған болатын, сәл кейінірек ең сәнді орын ретінде бірінші сыныптың негізгі баспалдақтары таңдалды.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Hospital ship Britannic Мұрағатталған 10 қаңтардың 2016 жылы. (ағыл.)
  2. "Titanic's unsinkable stoker" Мұрағатталған 8 қазанның 2018 жылы. BBC News 30 March 2012