Ортатау
Ортатау тауы | |
Сипаттамасы | |
---|---|
Пайда болған кезеңі | |
Ұзындығы |
25 км |
Ені |
7 км |
Биіктігі |
2033 м |
Орналасуы | |
44°21′36″ с. е. 79°40′00″ ш. б. / 44.36000° с. е. 79.66667° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 44°21′36″ с. е. 79°40′00″ ш. б. / 44.36000° с. е. 79.66667° ш. б. (G) (O) (Я) | |
Елдер | |
| |
|
Ортатау – Жетісу (Жоңғар) Алатауының оңтүстігіндегі тау. Суаттау жотасынан Қайшы қонысы арқылы бөлінген. Оңтүстік-шығысында Долантау тауымен жалғасады.
Жер бедері[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Абсолюттік биіктігі 2033 м. Ұзындығы 25 км, енді жері 7 км. Қайшы қонысына қараған беткейі өте тік жарлы. Оңтүстігіндегі беткейлері көлбеу. Біртіндеп төмендей келе (1300 м-ге дейін) Долантау беткейлеріне қарай қайтадан жоғарылайды. Шығысының тауаралық аңғары арқылы Борохудзир (Бурақожыр), оңтүстігінде Ұзынсу өзені ағып жатыр.
Геологиялық құрылымы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Палеозойдың II жартысында герцин тау жасалу кезеңінде пайда болған. Геологиялық жыныстары көбінесе метаморфтық құмдауыттан, кристалды тақтатастан, туфтан тұрады. Беткейлерінде пролювийлік-делювийлік тау жыныстары кездеседі. Беткі жабынында плейстоцен кезеңінің кремнийлі-сазды тақтатастары, саздар мен малтатастар кең тараған.
Климаты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Климаты қоңыржай белдеудің тұран континенттік облысына жатады. Қаңтардың жылдық орташа температурасы –12 – 160С, шілдеде 16-240С, жылдық жауын-шашын мөлшері 400 – 600 мм. Етегінде құрғақшылық айқын сезіледі.
Топырағы, өсімдігі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Беткейлері қызғылт қоңыр топырақты, 1000 м-ден жоғарыда қара топырақ басталады. Өсімдік жамылғысы солтүстік-тяньшаньдік типке жатады. Негізінен жусан мен бетеге, биік жерлерінде селеу, қара топырақты белдеуінде тау шалғыны өседі, жемісті бұталар да кездеседі.[1]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том