Осип Михайлович Ковалевский
Ковалевский(Kowalewski) Осип Михайлович (28.12.1800-,Үлкен Бржест ауылы-20.10.1878, Варшава) - поляк және орыс ғалымы,Ресейдегі моңғол зерттеу ғылымының негізін қалаушылардың бірі. Профессор (1833), Петербірг Ғалымдар Академиясының академигі (1847), Париждегі Азия қоғамының құрметті мүшесі (1839). 1820 жылы Вилен университетінің көне тіл және классикалық әдебиет факультетін бітірді. 1827 жылы буряттардың тілін және тұрмысын зерттеу үшін Ковалевский Байқал сыртына жіберілді. 1829 жылы Монғолияға бір жылдан, кейін Ресейдің діни миссиясының мүшесі ретінде Қытайға жіберілді. Мұнда ол қытай,маньчжур, тибет тілдерімен және санскриттің негізімен танысты. 1833-1860 жылдары Қазан университетінің профессоры. Ол Ресейдегі тұңғыш монғол тілі кафедрасының меңгерушісі болып , моңғол тілі мен тарихынан лекция оқыды. 1835 жылы "Моңғол кітаби тілінің қысқаша грамматикасын", 1836 - 37 жылы,2 томдық "Моңғол хрестоматиясын", 1844-49 жылы "Моңғол - орыс - француз сөздігін" жазды. Ковалевский орыстың монғол тану ғылымына үлкен үлес қосты.
Қолданылған әдебиет[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Қазақ Совет Энциклопедиясы, Алматы 1974 жыл,5 том, бас редакторы М.Қ. Қаратаев, 484 бет