Оқшы ата мазары

Оқшы ата мазары
Жалпы мәлімет
Статусы	Мемлекет қорғауында
Орналасуы	Қазақстан Республикасы, Қызылорда облысы, Шиелі ауданы
Биіктігі	6,65 м
Техникалық сипаттамасы
Басқа да өлшемдері	7,15x7,1 м (сыртқы ауданы)

Оқшы ата мазары – көне архитектуралық ескерткіш. Қызылорда облысы, Шиелі ауданына қарасты 20 разъезде, Жөлек аулынан 7 км жердегі темір жол торабында орналасқан.

Тарихи тұлғалар

Оқшы ата мазаратында әлі күнге дейін толықтай зерттелмеген тарихи тұлғалар өте көп. Солардың ішінде қазақ халқына танымал 7 тарихи азаматтар:

• Оқшы ата
• Есабыз ата
• Ғайып ата
• Асан ата
• Кітап ата
• Қыш ата
• Қабыл ата

Сипаттамасы

Күмбезі, құрылысы жағынан Қарасопы, Асан ата мазарларына ұқсас, бірақ көлемі жағынан шағындау. Мазардың ұзындығы-7,15м, ені-7,10м, маңдайшасының биіктігі-4,80 м, қабырғасының биіктігі- 3,30 м, күмбез биіктігі- 3,35 м. Іргетасы күйдірілген кірпіштен 0,8 метрге тереңдетіліп салынған. Қабырғасының қалыңдығы 1,1-1,2 м шамасында.

Соңғы жылдары қайта жөндеуден өткен. Оқшы ата мазарына «Мәдени мұра» бағдарламасы аясында 2005 жылы қайта жаңғырту жұмыстары жүргізілді. Кесене басына келген жамағат діни жоралғылар жасауына толық жағдай қарастырылған. Мұнда 200 адамға лайықты ас беру орны, түнеухана және Құран оқып, садақа салу үшін мешіт те орналасқан. Ифрақұрылым жүйелері толығымен қамтылған.

Тарихы

Мазарға жерленген кісінің шын аты – Ибраһим шайхы, лақап аты – Көгентүп, Оқшы ата – кейін ел қойған есімі. Ә.Қоңыратбаевтың көрсетуінше, Оқшы ата – қару, оқ жасаған оғыз батыры. Кезінде бұл аймақта үлкен шаһар болса, мазардың тұрған жері көне қорым. Архитектуралық жәдігер тарихы 9 – 10 ғасырлардан бастау алып, белгі XV – XVI ғасырларда салынса керек. Ал Оқшы ата күмбезіне қатысты аңыз-әпсаналар түрлі заман (оғыз, қалмақ) оқиғаларын қамтиды. Архитектуралық жәдігер туралы мәліметтер В.Каллаур, И.Кастанье, А.Ниязов, Ә.Қоңыратбаев, Т.Қоңыратбаев, т.б. еңбектерінде сақталған.

Қазақстан Республикасының тарихи және мәдени маңызы бар ескерткіштер қатарында.