Саяси ерік

Саяси ерік - саяси субъектінің рефлекстік, рухани және эмоциялық деңгейдегі өзінің қызметін реттеу қабілеті. Ерік ұғымы алғашқы кезде саяси субъектінің өз шешімі бойынша, бірақ оның тілегіне сай келмейтін іс-әрекетке баруын түсіндіру үшін қолданылды. Кейін адамның тілектер қақтығысы жағдайында еркін таңдау мүмкіндіктерін түсіндіру үшін пайдаланылды.

Саяси еріктің негізгі қызметтері

• саяси қызмет мақсаттары мен себептерін тандау;
• саяси әрекет себептері жеткілікті немесе жеткіліксіз болған жағдайда іс-әрекетке итермелеуді реттеу;
• субъектімен жүзеге асырылатын интеллектуалдық және эмоциялық үрдістерді түсінікті саяси қызмет жүйесіне үйымдастыру;
• қойылған саяси мақсаттарға қол жеткізу барысындағы кедергілерді жою үшін физикалық және психикалық мүмкіндіктерді жүмылдыру.

Саяси еріктің болуы саяси іс-әрекетгі реттеуге мүмкіндік береді. Еріктік реттеуді қажетсінетін үш түрлі саяси жағдайды көрсетуге болады:

1. саяси іс-әрекетке итермелейтін қажеттілік төмен болған жағдайда ұмтылушылық тапшылығын толтыру;
2. қақтығыс жағдайында саяси іс-әрекет түрлерін, қажеттілік, мақсаттар мен құралдарын тандау;
3. сыртқы және ішкі әрекеттерді және олармен байланысты интеллектуалдық, эмоциялық және рухани үрдістерді реттеу.

Саяси ерік - саяси қызметтің ажырамас құрамдас бөлігі. Сондықтан саяси ерік қазіргі әлемдегі өткір идеологиялық, экономикалық, әлеуметтік-саяси мәселелерді шешу факторы болып табылады.