Служевец (ипподром)
Служевец (ипподром) (пол. Tor wyścigów konnych Służewiec) — Варшава орталығынан 20 шақырым жерде орналасқан Польшаның негізгі ипподромы. Еуропадағы ең үлкен ипподромдардың бірі. Ондағы жарыс маусымы көктемде ашылады және күздің соңында аяқталады. Жыл сайын Варшавада Дерби, Үлкен Варшава дербиі, Араб дербиі және т.б. дәстүрлі жүлделер өтеді.[1]
Құрылысы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ипподромның бас сәулетшісі болып Зигмунд Платер-Зиберк тағайындалды. Сондай-ақ, жаңа ипподромды салу мен жоспарлауда Еуропаның барлық ипподромдарын аралаған Польшадағы жылқы шаруашылығын дамыту қоғамының президенті граф Михаил Коморовскийдің де үлесі зор. Оның тәжірибесі жобалау кезеңінде қателерді болдырмауға, сондай-ақ соңғы құрылыс технологияларын қабылдауға мүмкіндік берді. Ландшафттың барлық факторларын ескере отырып, Зигмунд Платер-Сиберк ипподромды негізгі шеңбер (2300 м) солтүстіктен оңтүстікке қарай орналасатындай етіп жобалаған, ол бірқалыпты жарыстарға арналған, ал ішінде кедергі (барьер) жарыстарына арналған екінші шеңбер болды.
Әр түрлі әлеуметтік мәртебедегі қонақтарға арналған үш трибуна салынды. 1-трибуна қадірменді қонақтарға арналған. Оның қонақтары кең залға және бірінші қабатта асханасы бар шағын қонақ бөлмеге қол жеткізе алды. Екінші қабатта судьяларға арналған бөлмелер бар, оған көлікпен көтерілуге де болатын. Сол кезде, 1930 жылдардың басында Платер-Зиберк 2000 көлікке арналған тұрақ жоспарлаған. 2-трибуна немесе негізгі 5400 адамды сыйдыра алатын (отыратын және тұру орындары). Бұл трибунаның қонақтары бірінші қабаттағы залға да кіре алады. Бұл екі трибунаның көрермендері олардың арасында орналасқан залға қол жеткізе алды. Ең арзан орындар 7000 көрерменді сыйдыра алатын аяқталмаған 3-трибуна (тек тұратын орындар болатын).
Бүкіл кешенде көптеген қызықты архитектуралық шешімдер болды. Мысалы, ат қоралар арасында туннель салынды. Егер бұған қызметкерлерге арналған тұрғын үй, 800-ден астам жылқыларға арналған ат қоралар, құдықтар, үлкен автотұрақ, су мұнарасы қосылса, онда құрылыс кезінде бұл батыл жоба "жарыс қаласы" атауын алғаны таңқаларлық емес.[2]
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Бұл бірегей спорт кешені ежелгі грек ипподромдарының үлгілері бойынша салынған. Варшавада алғашқы ресми тіркелген ат жарыстары 1777 жылы қала орталығына жақын жерде өтті.[3]
1926 жылы Варшаваның Служевец ауданында 138 га жерге белсенді дайындық жұмыстары басталды. Ескі ипподромның жаңа жерде салтанатты ашылуы 1939 жылы 3 маусымда өтті. Бірінші бәйге IV топтағы 3 жасар асыл тұқымды жылқылар арасында 1600 м қашықтыққа өтті. Бәйгеде 1.42,5 секунд көрсеткішпен Felsztyn сәйгүлігі жеңіске жетті. 16 шілдеде мұнда дерби өтті.
Өкінішке орай, 1939 жылғы жарыс маусымы ұзаққа созылмады. 1939 жылы 1 қыркүйекте Германияның Польшаға шабуылымен Екінші дүниежүзілік соғыс басталды. Қайтадан, барлық жерде аштық, өлім және жойылу болды. 1944 жылға дейін кавалериялық офицерлер мен ұшқыштар, сондай-ақ жүздеген вермахт солдаты Служевец ғимараттарында орналасты. Ат қоралар немістерге әскери қойма ретінде қызмет етті.
Соғыстан кейін көп жылқылар жоғалды. Варшавадағы жылқы өсірушілер өздерінің асыл тұқымды жұмыстарын жалғастыру үшін Англиядан, Германиядан және Италиядан жылқы әкелуге мәжбүр болды. Соғыстан кейінгі алғашқы толыққанды бәйге маусымы 1946 жылы өтті, маусымда 237 бәйге болып, оған 160-тан астам ат қатысты. 1950 жылы барлық жеке қоралар мемлекеттендіріліп, «Польша жылқы шаруашылығын дамыту қоғамының» орнына «Ұлттық ипподром» ұйымы құрылды. Мемлекет берген қаржы ипподромның қиын-қыстау кезеңде аман қалуына, одан кейінгі онжылдықтарда толық қуатында жұмыс істеуіне көмектесті. 1980 жылдардың аяғында Шығыс Еуропа елдерін барқыт революциялар толқыны басып өтті. Коммунистік режим құлады. Ел экономикасы бірнеше жыл бойы тоқырап, 1990 жылдардың бірінші жартысында қиындықтарды еңсерді.
1994 жылы, қораларды жекешелендіруге байланысты мәселелер басталды. 10 жылдан кейін Служевецкий ипподромының қазынасы банкротқа ұшырады. Ипподромды Totalizator Sportowy сатып алған кезде ғана, Служевец ипподромы жұмысын қайта жандандырды.[4]
Ипподромның қазіргі кезеңі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
«Служевецтегі» ат жарысы әлдеқашан халықаралық мәртебеге ие болды. Варшава ипподромындағы жарыс маусымы сәуірде басталып, қарашада ғана аяқталады. 1200-ге жуық асыл тұқымды жылқылар мен араб жылқылары 56 жарыс күні ішінде жүлделі орындарға таласады.
Ең маңызды сыйлықтар: Гала Лотто (Gala Lotto) – спорт лотереясы Президентінің жүлдесіне беделді жарыс. Қашықтық 2600 м, 4 жастан асқан асыл тұқымды жылқылар қатысады.
3 жас және одан жоғары асыл тұқымды жылқылар үшін ең беделді жарыс - 2600 м қашықтыққа Үлкен Варшава сыйлығы (Wielka Warszawska Nagroda). Жарыстың жүлде қоры 262 500 злотый (шамамен 3 миллион рубль) болды. 12 қатысушы тіркелген бұл жарыста 3 жасар дерби 2013 жылғы Патронус айғыры (жокей - 18 жастағы Степан Мазур) жеңіске жетті.
«Служевец» ипподромында араб және таза қанды жылқыларжан дерби өтеді. Араб дербиінің қашықтығы 3000 м (таза қандыдан 600 м ұзын). Қатысуға 3 жастан асқан аттар жіберіледі, жүлде қоры 78 500 злотый (836 913 рубль) құрайды. Жарыс жолы сапалы шөп жабындыларымен жабылған. Қазіргі уақытта ипподромда тек бір трибуна ғана жұмыс істейді. Қазір Служевец ипподромының аумағында жарыстардан бөлек, түрлі мәдени шаралар өткізілуде. Ипподромды қоршап тұрған қабырғалардың сыртқы жағы (ұзындығы шамамен 1000 м) көшедегі граффити қозғалысына берілген.[4]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Ветер перемен: новый директор ипподрома «Служевец» Новостное конноспортивное агентство https://horsenok.ru/news/skachki-i-bega/255-veter-peremen-novyy-direktor-ippodroma-sluzhevec.html
- ↑ Польша. 80 лет ипподрому «Служевец» https://horse-stamps.ru/info/detail.php?code=poland-80-years-to-the-racecourse-sluzhevets-&lang=ru
- ↑ О месте Ипподром Слуцевиек https://www.turizm.ru/poland/warsaw/places/ippodrom_sluceviek/
- ↑ a b Ипподром: Służewiec – заложник большой политики | Источник: http://www.goldmustang.ru/magazine/ippodrom/1718.html - © 2014 goldmustang.ru