Спектрофотометрлік әдістердің артықшылығы мен кемшіліктері

Спектрофотометрлік әдістердің артықшылығы мен кемшіліктері. Мазмұндалған әдістердің артықшылығы мен кемшіліктері электромагниттік сәуле шығарудың затпен әрекеттесу ерекшеліктеріне, ӘК-, көрінетін, ИҚ-приборлар технологиялық сипаттамаларына, калыпты және арнайы әдістемелердің талдаулық мүмкіндігіне байланысты. Кейбір артықшылықтар мен кемшіліктер бұдан бұрын да қарастырылган. Сондықтан олардың тек жалпы белгілері ғана аталады.

Көрінетін және ӘК-спектроскопия әдістерінің ИҚ-спектроскопиядан айтарлықтай артықшылығы, атап айтқанда, ол заттың сапалық және сандық талдауы кезінде сұйытылған ерітіндіден іздік концентрацияны анықтаудың аса жоғары сезгіштігі болып табылады. Екіншіден, ИҚ-спектроскопия әдісінің сәуле шығару мен зат әрекеттестігіне едәуір талғамы бар. ИҚ-сіңіру спектріндегі сипаттауыш жолақтарының саны ӘК-, көрінетін спектрлерден гөрі көп. ИҚ-спектрдің өзіндік касиеті - оның айтарлықтай артықшылығы. Бірақ тыйым салу ережесіне сәйкес ИҚ-спектрлерде тербелістері қисынды-шашырау немесе электронды-тербелмелі спектрлерде белсенділеу, мысалы, С = С, С ≡ С молекулалардың симметриялы жолақтары болуы мүмкін.

Бұрын да айтылғандай, электрондық спектроскопияның фотометрлік С әдісі іс жүзінде элементтерді анықтау үшін жасалған. Алайда ерітінділері көрінетін, ӘК-және жақын ИҚ-аймақтағы спектрде сіңірілетін барлық иондар үшін қосылыстарды алу реакциялары әлі толық зерттелініп бітпеген. ИҚ-спектроскопия әдісі көптеген осындай мәселелерді шешу, мысалы, гексахлорциклогексанның бес изомерін, бензолдың орын басушыларын. парафиннің сапасын, шайырды, полимерді, биологиялық жүйелерді (канды) анықтағанда, ұлпек (пленка) құрамын, эмальдан жасалған жабындарды, оптикалық талшықтар мен олардын жабындарын анықтаганда өте ыңғайлы әдіс болып саналады. Өздерінің мүмкіндіктеріне орай ИҚ-спектроскопия әдісін эмбебап дегі есептеуге болады. Ол органикалық және бейорганикалық қосылыстар үлгісін газ, сұйық және қатты күйінде, температура мен концентрацияның кең аралығында талдау жасауда кеңінен қолданылады.

Қалыпты жағдайдағы ИҚ-аймақта тек бір атомды газдар мен полюссіз Не, Ne, О₂, Н₂, N₂ молекулалары ғана сәуле шығаруды (мөлдір) сіңірмейді. ИҚ-әдістің кемшілігіне мыналарды жатқызуға болады: сіңіру жолақтарының кездейсоқ қаптасуы, Үлгіні (сынаманы) дайындауға жұмсалатын уақыт, аспаптарды қалыптастырып, реттеу және оны бағалау үшін әуелгі стандарттардың қажеттілігі, сандық талдаудың қалыптастырылған мәліметтерін бір спектрофогометрден екіншісіне откізуге мүмкіндіктің кейде, айталық, оте қатты сіңірілетін ылғалды ерітінділердегі косылыстардың мөлшерін анықтағанда сезгіштіктің жоқтығы. Әйтсе де бұны жаңа буын ИҚ-Фурье-спектрофотометрлерді қолданып, олардың сезгіштігін, талғамын, сапалық және сандық талдаудағы спектрдің дәлдігі мен жылдамдығын және спектрдің кең аралықтағы 5000 - 10 см⁻¹-ге дейін өте кіші де, үлкен оптикалық тығыздықга жұмыс істеуін арттыруға болады.