Спорттағы маркетинг

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Спорттағы маркетинг (ағылшын "market" -сату), яғни шығарған заттарды және көрсеткен қызметтерді сату деген мағынаны білдіреді. Адам өзінің қажеттілігін өндірістен шыққан заттарды және адамдардың қызмет көрсетуі арқылы өтей алады. Демек, маркетинг қажеттілікті өтеудің қоғамдағы бір құбылысы болып табылады. Сондықтан да өмірде оның араласпайтын саласы жоқ. Соның бірі - спорт.

Спорттағы маркетинг, алғаш рет бұл атау 1978 жылы "Эдвертайзинг Эйдж" журналында пайда болды. Мұнда кез келген спорт түрін, олардан өтетін жарыстарды, спорт киімдерін, құрал-жабдықтардың, спорт қүрылыстарын, спорт арқылы кез келген кәсіпорынның шығарған өнімдерін насихаттау арқылы пайда табуға болады. Маркетинг арқылы балық спорт үлкен шоуға айналды. Сондықтан соңғы 20-30 жылда спорттағы Маркетинг жедел қарқынмен дамыды, оның негізгі бағдарлары анықталды. Олар: бұқарамен тығыз байланыс; ақпарат құралдарымен әсіресе теледидар каналдарымен бірлесе жұмыс істеу; спорт жарыстарын жарнамалау; сыбайластық, демеушілер іздеу.

Демеушілік және маркетинг[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Демеушілік және маркетинг, кез келген спорт түрі бұқаралануы, қызықты жарыс¬тар өткізу үшін олигархтардың, кәсіпорындардың, қоғамдық ұйымдардың демеушілігін қажет етеді. Мұның үш саласы бар: қаржылай, жарнамалау жене қолма-қол көмек керсету. Спорт арқылы демеушілік керсетушілер өзінің қызметі мен өнімдерін жан-жақты насихаттай алады. Мысалы, "Адидас", "Найк", "Рибок" және т.б. фирмалар спортқа демеушілік көрсету арқылы өздері шығарған өнімдерді дүниежүзіне тарата білді. Демеушілік көбіне өздерімен бақталас фирмаларды жеңіп шығу үшін де керек.

Демеушілік және лицензия алу[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Демеушілік және лицензия алу (лат. sentia), рұқсат алу, спорт киімдері, белгілері (эмблемалары клубтың, спортшының команданың есімдерін т.б. спорт түріне байланысты шыгарылган өнімдерді пайдаланғаны үшін өнім иесіне қаржы телейді. Мұндай рүқсаттың құқығын көбіне демеушілік керсеткен ұжымдар алып алады, Мысалы, АҚШ-тың бір фирмасы бейсбол баскиімдері мен футбол қуыршақтарын сату лицензиясын алып миллионер атанған. Соңғы уақытта Олимпиядалық ойындарға, Әлем чемпионаттарына қатысу үшін ХОҚ (халықар. Олимпидиялық комитет) кейбір спорт түрлері үшін Л. межені белгіледі. Олимпидиялық ойындарда тек осы межедегі талаптарды орындаған спортшылар ғана қатыса алатын болды.

Маркетинг және жарнама[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Маркетинг және жарнама(жарнама - фр. Reclame), өнімдерді өткізудің, спортта - оны насихаттатудың қозғаушы күші. Спорт ұжымдары, бірлестіктері, клубтар, командалар өз жұмыстарын насихаттату үшін қыруар қаржы жұмсайды. Мемлекет қаржысымен жұмыс істейтін мекемелер бюджет шығындарын жоспарлау кезінде жарнама жасауға арналған қаржыны қарастырады, оны жоспарға енгізеді. Спортта жарна- малардың мынадай түрлері бар: шыққан өнімдерге спортшының (команданың) есімін, белгісін пайдалану, спорт қүрылыстарына, көшелерге жарнамалар ілу, газет-журналдарға мақалалар, хабарландырулар беру, теледидардан, радиодан спортшыларды, мамандарды сөйлету, кітаптар, альбомдар шығару жәнет.б.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: "Сөздік-Словарь". ISBN 9965-822-57-3