Сүрлем қоймасы

Сүрлем қоймасы

Салыну мақсаты

Сүрлем қоймасы - сүрлем салатын және сақтайтын орын. Сүрлем қоймасы траншея, мұнара, ор түрінде жасалады. Олардың ішкі қабырғалары мен едені ауа, су өткізбейтін мықты және кедір-бұдырсыз тегіс етіп салынады. Қысы суық аймақтарда сүрлем қатпайтын болуы керек. Ыза суы терең болатын аймақтарда Сүрлем қоймасының қолайлысы, іші цементтелінген траншея, ор, ал ызы суы жер бетіне жақын аймақтарда – сүрлемдік мұнаралар мен жер асты мұнаралар. Мұнара әдетте жер үстінен, жартылай мұнара 3-4,5 м етіп жерден қазылып салынады, оның жер бетіндегі биіктігі 3-4 м болады. Бұлар мал қораға жақын салынады.

Түрлері және тазалық шаралары

Қазіргі кезде сүрлемді мал өздігінен жей алатын мұнаралар салынуда, ол үшін оның төменгі жағына жалғастырылып ақыр-астау салынады. Ақырға сүрлем өз салмағымен түсіп тұрады да, транспортер арқылы ұзына бойына тартылады. Сүрлем қоймасының орташа сыйымдылығы 500-700 т, үлкендерінікі 3000 т. мұнараға салынған балауса өз салмағымен жақсы тығыздалады, ауа, ылғал кірмейді. Сондықтан ондағы сүрлем өте сапалы, қоректік заттары жақсы сақталған, құнарлы болады. Сүрлем траншеялары екі түрлі болады: бірі тереңдігі- 2,5-3,5 м етіп жерден қазылады да, екіншісі жер бетінен салынады. Жерден қазылып жасалатын траншея ыза суы терең аймақтарда болады. Оның ұзындығы шаруашылыққа қажетті сүрлем мөлшеріне қарай әр түрлі, үстінің кеңдігі 5-8 м, ішкі қабырғасы түбіне қарай көлбеу жасалады. Жер бетіндегі траншея қарама-қарсы екі қабырғасы кірпіштен, темір-бетоннан қаланады. КСРО-да БС-1600 және БС-900 мұнаралары салынған. Сүрлем алынып болғаннан кейін тазалап, қабырғасын, еденін сумен жуады. Сүрлем салар алдында оны 5%-тік әк ерітіндісімен ақтайды.