Тағай

ТАҒАЙ — қырғыз тайпаларының түп атасы. Шежіре деректері бойынша Қырғызбайдан Ақуул, одан Абыл, Қабыл екі бала туады. Тағай — Абылдың немересі. Тағайдан балалары, Ңойлан, Қилджер, Ылджир. Бұл үш атадан он арыс ел өрбіген. Абыл балалары немесе Оң қол тайпадан тараған он тайпаны — сол, ал Қабылдан тараған 4 ру Саруу, Котче, Мұндыз (Мундуз), Қытай сол қол деп аталған. Тағайдың он тайпасынан көп өскені Бұғы (Бугу), Сарыбағыш, Саяқ, Шерік. 19 ғасырдың аяғында Бұғының 10 мын түтіні ЬІстықкөлдің орта жағалауын, Мұзарт етегін, Сырт тарады; Сарыбағыштың 10 мың түтіні Теріскей Алатаудың құрметіне, Қаскелең бекетінің басын; Сол жағалаудағы Ыстықкөлдің оңтүстігін, қалғандары Шығыс Түркістанның Ақсу, Үш Тұр-фанды, Атбасы-Арна деген жерлерді және Сырдың жоғарғы, жағын қоныстанған.