Тегтер бұлты

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Web 2.0-ге қатысты терминдік тегтер бұлты

Тегтер бұлты (ағылш. tag cloud, wordle) - веб-сайттарда ярлык, санат немесе қандай да бір мәтіндік мәліметтердің визуалды кейіпте бейнеленуі. Интернет алқабында анықталған сөздірдің, терминдердің, атаулардың ескерілу, ізделу және веб-сайтқа айдайтын сілтену жиілігі сол сайттардың арнайы бөлігінде гиперсілтеме түрінде көрсетіледі. Көп жағдайда сайттағы навигация құралы (гиперсілтемелер арқылы) болып та қолданылады. Тег (сөз, термин немесе атау) неғұрлым жиі қолданылса, соғұрлым оның қаріп өлшемі ірі болады.[1]

Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Тег бұлты (немесе сөз бұлтты) көрнекі жобалау тілінде «сараланған тізімнің» бір түрі болып табылады, ол, әдетте, қаріп өлшемін пайдаланып, қалалардың салыстырмалы өлшемін көрсету үшін карталарда пайдаланылады. Кілтсөздерінен алынған тізімнің бірінші мысалдардың бірі Дуглас Коуплендтің Майкрософттың құлдары (1995) романының «компьютерлік файлдар түйсігі» тізімі болып табылады. Word тізімі неміс тілінде 1992 жылы пайда болды (Tausend Plateaus. Kapitalismus und Schizophrenie).


Мерзімі Арнайы визуалды ұсыну және тарату «Tag Cloud» 21 ғасырдың бірінші онжылдығында басталды. Навигация веб-сайт пен көмек мазмұнын сипаттайтын кілт сөздер метадеректер жиілігі бөлу визуализация үшін, ең алдымен, пайдаланылатын Web 2.0, веб-сайттар мен блогтар дәуірінің аппарт.


Белгілі сайттарында бірінші Tag Cloud Flickr сандық фотосуреттер онлайн сервис сақтау және бөлу пайда болды. 2004 жылы тег бұлт құрылтайшысы және Flickr дизайнері Стюарт Баттерфилд болды. Бұны іске асыру Джеймс Фланаган (ағылш.James L. Flanagan)(A copy of Jim Flanagan’s Search Referral Zeitgeis) кітабына негізделген, сайт сілтемелер визуализациясын сипаттайды. Шамамен сол уақытта, тег бұлты ықпалды Delicious және Technorati сайттарда пайда болып, кең таралды .


Дауы Tag Cloud және олардың пайдалылығы қатысты қос мағынасы навигациялық сайттарда көмекшілер сайттары ізашарлардың бойынша оларды пайдалану елеулі төмендеуіне әкеп соқты (Flickr жасаушылар кейінірек сыйлығының сөйлеген сөзінде веб қоғамдастықтан «кешірім сұрады», онда олар жай ғана «тегтер бұлты» үшін кешірім сұраймыз деді).


Бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеу, екінші буын мәтіндік деректер визуализация негізгі әдістері ретінде тег бұлттар қолдану кең спектрін анықтады. Кейбір сондай-ақ осы навигация элементтерін кеңейту үшін ұсынылды. Мысалы, параллель тегтер бұлты (Parallel Tag Clouds to Explore and Analyze Faceted Text Corpora, 2009), sparkClouds (IEEE Transactions on Visualization and Computer Graphics, 2010), және префикс тегтер бұлты (Proceedings of the 17th International Conference on Information Visualisation, 2013)

Тегтерді қолдану түрлері[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Бұлт деректері әлемнің барлық елдерін халық саны бойынша көрсетеді. Пакеттік сөз бұлтын пайдаланып R бағдарламалау тілі көмегімен құрылды. Мемлекеттердің атаулары мен халқының санын қамтитын тізім Ел тізімі (жер аумағымен сұрыпталған) бетінен алынған деректер. Қытай мен Үндістан салыстырмалы мөлшері екіге бөлінді деп ескеріңіз.

Визуалды ұсыну[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Бұлт деректер қор бағасының өзгеруін көрсетеді. Түс бағасының өсімін немесе құлауын көрсетеді, өлшемі пайыздық өзгеруін көрсетеді.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Martin Halvey and Mark T. Keane, An Assessment of Tag Presentation Techniques, poster presentation at WWW 2007, 2007