Топас

Топас Осы күнгі түсінігімізде бұл сөздің мағынасы — ой-өрісі нашар, надан, ақымақ, кеще. «Қаншама топас, тас бауыр болса да жақсылыққа жібімейтін адам жоқ» (Ө. Қанахин, Жүрек.). Сөздің алғашқы тұлғасы мен мағынасын осы күнгі түркі тілдерінен-ақ іздеп табуға болады. Хакас тілінде — «тоо» сөзі — біздің түсінігіміздегі «тыңдау, тіл алу», ал «тообас» тұлғасы — «еш нәрсемен санаспайтын, тыңдаусыз» мағыналарында жұмсалады. Ал тува тілінде «тоовазы»—тықдаусыз, «тоовас» — қайырымсыз, керенау мағыналарында қолданылады. Қайырымсыздық, тыңдамаушылықтың ақыры — надандық, ақымақтыққа әкеп соқтырады. Қазіргі біздің тіліміздегі «топас»—осы, соңғы мағынаны меншіктенген.