Түркі халықтарының жекпе-жектері

Түркі халықтарының жекпе-жектері, біздің эрамызға дейінгі шамамен 3-2 ғасырларда қалыптасқан. Сол уақытта Ұлы дала мен Қытайдың арасында шиеленіскен қақтығыстарға толы болған. Қытайдағы буддизм мен Конфуцийдің іліміне негізделген жекпе-жек ілімі кешпенділердің дене тәрбиесінен бөлек болатын. Түркілер отқа табынатын, күллі ғаламды жаратушы жанды беретін де алатын да Тәңірі деп түсінетін, өздеріне қамқор, тілекші болып жүретін Аруаққа сенетін. Аруақты атағанда бойларын қуат кернеп, ерекше жігерленетін, қаһарланатын. Олар өздерін далада жаратқан Көк бөрінің ұрпағымыз деп есептейтін. Көк аспанға табынатын, жақсы көретін түстері көк болатын, көк аспандай шексіздікті, кең даланы сүйетін. Олар отырықшылардың ушу, таеквондо, каратэ, айкидо, ката сияқты т. б. жекпе-жек түрлеріне атқа шабу, көкпар, аударыспақ, теңге ілу, қыз-қуу, қамшыгерлік, садақ тарту, жүген, құрық салу, бұғалық тастау сияқты жартылай әскери жекпе-жекте түрлерін қарсы қойды.