Халықаралық несие қатынастарын реттеу

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Халықаралық несие қатынастарын реттеу — халықаралық несие алу мен берудің неғұрлым тиімді шарттары үшін монополизм мен бәсекелі күрес жағдайында халықаралық несие қатынастарын нарық заңдары — құн заңы, сұраныс пен ұсыныс заңы — негізінде жүзеге асырылатын нарықтык реттеу; елдер арасындағы несие капиталдарының қозғалысына ықпал ету мақсатымен халықаралық несие қатынастарын мемлекеттік реттеу.

Мұндай мемлекеттік реттеудің материалдық негізі — оған мемлекеттің несиегер, донор, кепілгер және қарызгер ретінде тікелей қатысуы.

Мемлекеттік реттеуші органдар тіркеу, лицензия беру қадағалау атқарымдары мен рәсімдерін орындайды. Заңнама Халықаралық несие қатынастарын реттеудің заңи негізі болып табылады.

Әлемдік іс-тәжірибе Халықаралық несие қатынастарын реттеудің нақты жағдай мен мақсатты ескеретін бірегейлендірілген үлгісін әзірледі. Тауарлар мен көрсетілетін қызметтер экспортын ынталандыру үшін кеден және салық жеңілдіктері пайдаланылады.

Қысқа мерзімді экспорттық несие бойынша берілетін мемлекеттік кепілдіктердің арқасында экспортшының траттасы бірінші сыныпты халықаралық төлем құралына айналады. Сыртқы экономикалық қызметті несиелендіру және экспорттық несиеге кепілдіктер беру үшін көптеген елдерде экспорт-импорт банкілер — мемлекеттік және жартылай мемлекеттік банкілер құрылған.

Мемлекет сондай-ақ банкілердің халықаралық несие операцияларын тәртіптейді. Шаруашылық байланыстардың ұлт аралық сипат алуына қарай мемлекет аралық Халықаралық несие қатынастарын реттеу дәстүрге айналып отыр, олар: экспорттық несие шарттарын үйлестіру, дамуды ресми көмек мөлшерін келісу, әлем қаржы институттарының қызметін тәртіптеу, мұнай долларын кері циклдеу, т. б.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қаржы-экономика сөздігі. — Алматы: ҚР Білім және ғылым министрлігінің Экономика институты, «Зияткер» ЖШС, 2007. ISBN 978-601-215-003-2