Ханиса Канышқызы Сатпаева
| Ханиса Канышқызы Сатпаева | |
| Туған күні |
Lua error Module:Wikidata ішіндегі 39 жолында: attempt to concatenate field '?' (a nil value). |
|---|---|
| Туған жері |
Қарсақпай жұмысшы ауылы, Жезқазған облысы |
| Қайтыс болған күні |
11 маусым 2016 (94 жас) |
| Ғылыми аясы |
валеология |
| Жұмыс орны |
С.Д. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медициналық университет |
| Ғылыми дәрежесі |
медицина ғылымдарының докторы |
| Ғылыми атағы |
профессор |
| Альма-матер |
Қазақ ұлттық медициналық университет |
 | Бұл мақала әлі тексерістен өтпеді. Тексерілмеген мақалалардағы мәліметтер сенімсіз болуы мүмкін.
|
Ханиса Канышқызы Сатпаева (1921—2016) — Кеңес және Қазақстандық медицина ғылымдарының докторы, С.Н. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медициналық университетінің құрметті профессор, Қазақ КСР ғылымының еңбек сіңірген қызметкері.
Өмірбаяны[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Арғын тайпасының Сүйіндік руының Қаржас бөлімінен шыққан[1].
- 1921 жылы 15 желтоқсанда Қарсақпай жұмыс ауылы, Жезқазған облысында дүниеге келген.
- 1943 жылы – Қазақ мемлекеттік медициналық институтты үздік бітіріп, еңбек жолын сол институтта жалғастырды.
- 1945 жылы ақын Қайнекей Жармағамбетовпен тұрмыс құрған.
- 1974 жылдан 1991 жылдар аралығында – АММИ-дің қалыпты физиололгия кафедрасының меңгерушісі.
- 12 жыл бойы Емдеу ісі факультетінің деканы.
- 1995 жылы алғаш Қазақстанда медицина және педагогика ЖОО-на арналған «Адам физиологиясы» («Физиология человека»)[1] атты оқулық жарыққа шықты. (қайта басылып шығарылды).
Оның жетекшілігімен 3 докторлық және 8 кандидаттық диссертациялар қорғалды. Оның басшылығымен Қазақстан Республикасының барлық ЖОО-да валеология курсын енгізу бойынша үлкен істер атқарылды.
- 1999, 2007, 2009 жылдары жарық көрген валеологиядан қазақ және орыс тіліндегі бірінші типтік бағдарлама мен оқу-әдістемелік құралдың авторы. Орта мектептерге арналған валеология нұсқаулығының авторы.
- 2016 жылы 11 маусымда өмірден озды.[2]
Отбасы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Әкесі — академик Қаныш Имантайұлы Сатпаев (1899—1964) — кеңес геологы. ССРО ҒА және ҚазКСР ҒА академигі.
- Күйеуі — Қайнекей Жармағамбетов, ақын, әдебиеттанушы.
- Ұлы — Нұрлан Жармағамбетов, Алматы қаласындағы Сатпаев атындағы мұражайдың директоры, филология ғылымдарының кандидаты.
- Ұлы — Әділ Жармағамбетов.
- Қызы — Алима Қайникейқызы Жармағамбетова[1], химия ғылымдарының доктор, профессор, Сокольский атындағы катализ және электрохимия институт директорының орынбасары. [3]
Марапаттары[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Еңбек Қызыл Ту ордені
- Парасат ордені — ҚР Тәуелсіздігіне 20 жыл толуына орай және еліміздің дамуына орасан зор үлес қосқаны үшін
- «1941-1945 жж. Ұлы Отан соғысындағы қажырлы еңбегі» үшін медалі
- И.П. Павлов атындағы медаль
- «Адам физиологиясы» оқулығы үшін А.Байтұрсынов атындағы медаль
- «Қазақстан Республикасының тәуелсіздігіне 10 жыл» медалі (2001)
- «Құрмет белгісі» медал
- «Қазақстан Республикасының ғылым еңбек сіңірген қайраткері»медалі (1981)
- «ССРО жоғары мектебінің үздігі» белгісі
- «Денсаулық сақтау ісінің үздігі» белгісі
- ҚазКСР Жоғарғы Кеңес Президиумының құрмет грамотасы, ҚазКСР және ҚР денсаулық сақтау министрлігінің Бүкілодақтық физиология қоғамының құрмет грамотасы.
Дереккөздері[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Серік Имантайұлы Жақсыбаев Қаржас ұрпақтары — Павлодар: ЭКО, 2008. — 400 б. — 1000 таралым. — ISBN 9965-08-265-0.
- ↑ Ханиса Канышевна Сатпаева, некролог. inform.kz. Дата обращения 23 января 2017.
- ↑ Философия рода Сатпаевых. baiterek.kz. Дата обращения 23 января 2017