Шабыт

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Шабыт- адамдармен интенсивті қарым-қатынас жасағысы және белсенді жұмыс істегісі келуімен, сергек күймен ілесіп жүретін жалпы көңілінің көтеріңкі күйі. Мұндай күйде, әдетте, адамдар олардың қолынан бір нәрселер жақсы келген өмірлерінің сәттерінде болады. Шабыты үздіксіз ізденуінің нәтижесі екені даусыз. Тосыннан құйылатын құдіретті күшке көп сенбеген М.Лермонтовтың Шабыт -"ауру рухтың - ауыр сандырағы" деген өлең жолы - Шабытты тиянақсыз, тылсым жағдайға балайтын пікірлерге қарсылықтан туған баға.[1] Мысалы, ғалымдар жаңалықтар ашқанда, жазушылар өздерінің ең тамаша шығармаларын жазған сәтте, актерлер ең жақсы рольдерін ойнағанда, суретшілер өздерінің ең тамаша суреттерін салған уақытта.[2]

Шабыт — pyx, рухтанушылық (шығармашылық күштің пайда болуы); шабытпен істеу. Шабыт адамның рухани күштерінің ширығып өрлеуі, шығармашылық толғанысы; ғылым, техника, өнер туындысының ниеті мен идеясының пайда болуына немесе жүзеге асырылуына бастайды. Шабыт қаншалықты өздігінен келетіндей болып көрінгенмен, ол, әдетте, бұған дейінгі қажырлы еңбектің нәтижесі болып табылады. Шабыт адамның көтеріңкі жалпы белсенділігімен, қарекетінің ерекше өнімділігімен, шығармашылықтың жеңілдігін сезінумен, шығармашылыққа "құштарлық" пен эмоцияның ұштасуымен сипатталады. Шығармашылық процестің санадан тыс тәрізді болып көрінуі шығармашынықтың өзінің барынша саналылығының нәтижесі, сананың ерекше айқындылыіғының, ойлар мен бейнелердің өзінше бір үлгіде лықси келіп, айшықтана көрінуінің, жадтың, зейіннің идеяны орындауға бағытталған құлшыныс пен ерік-жігердің жемісі. Шабыт қаншалықты өздігінен келетіндей болып көрінгенімен, ол әдетте бұған дейінгі қажырлы еңбектің нәтижесі болып табылады.[3]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010.ISBN 9965-26-096-6
  2. Орысша-қазақшатүсіндірмесөздік: Педагогика / О 74 Жалпыредакциясынбасқарғанэ.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: "ЭКО" ҒӨФ. 2006. - 482 б.ISBN 9965-808-85-6
  3. Жантану атауларының түсіндірме сөздігі. — Алматы: "Сөздік-Словарь", 2006. - 384 бет. ISBN 9965-409-98-6