Шөмішбай Нағашыбайұлы Сариев

Шөмішбай Нағышыбайұлы Сариев
Туған күні	15 сәуір 1946 (1946-04-15)
Туған жері	Қызылорда облысы, Арал ауданы, Шөміш
Қайтыс болған күні	15 ақпан 2021 (2021-02-15) (74 жас)
Азаматтығы	КСРО  Қазақ КСР  Қазақстан
Ұлты	Қазақ
Мансабы	ақын
Жанры	поэзия
Марапаттары	Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері

Шөмішбай Нағышыбайұлы Сариев (15 сәуір 1946 жылы Қызылорда облысы, Арал ауданы, Шөміш станциясында туған – 15 ақпан 2021 жылы қайтыс болған) – қазақстандық ақын, аудармашы. Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, бірінші дәрежелі «Барыс» және «Парасат» ордендерінің иегері. Екі дүркін «Елім менің» атты Президент бәйгесі бас жүлдесінің, «Франц Кафка атындағы Алтын медаль» халықаралық сыйлығының, «Жыл Адамы – Алтын адам», «Платина Тарлан» сыйлықтарының, «Халықтың сүйіктісі» ұлттық сыйлығының лауреаты.

Филология ғылымдарының кандидаты. «Лақап аты – Шалқар Сарин.

Өмір хронологиясы

• 1946 жылы 15 сәуір де Қызылорда облысы, Арал ауданы, Шөміш стансасында туған.Қамбаш орта мектебін бітірісімен, Қазалы аудандық «Ленин туы» және Арал аудандық «Толқын» газеттерінде қызмет атқарған. Әлімұлы тайпасының Шекті руының Жақайым бөлімінен шыққан.
• 1971 жылы ҚазМУ-дің журналистика факультетін бітірген.
• 1970—1974 жылдары «Қазақстан» баспасында редактор, «Жұлдыз» журналында бөлім меңгерушісі, Қазақстан Республикасы ҮҒА-ның М.О. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтында ғылыми қызметкер, аға ғылыми қызметкер болған.
• 1996 жылы «Қазіргі қазақ лирикасының ізденістері» атты тақырыпта ғылым кандидаты дәрежесін иеленді. «XX ғасырдың жиырмасыншы жылдар дағы поэзиясы» атты монография жазған. Қазір М.О.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтында ғылыми қызметкер.

Шығармашылығы

«Ғашықтар жыры», «Бозжорға» атты авторлық бейнетаспасы жарық көрді. Г.Гулиа, О.Берггольц, И.Абашидзе, С.Викулов, А.Дементьев, Ф.Алиева, Р.Рождественский, М.Эминеску, т.б. ақындардың өлеңдері қазақ тіліне аударған.

Алғашқы жыр жинағы 1974 жылы «Балдәурен» деген атпен жарық көрген. Содан бергі аралықта қазақ, орыс тілдерінде он бес шақты кітабы шықты. 1994 жылы «Жазушы» баспасынан таңдамалы өлеңдер томдығы, 1992 жылы «Сүйінші» деген атпен ән өлеңдері жеке жинақ боп басылған. Фр.Кафка атындағы халықаралық сыйлықтың лауреаты (2003). «Тарлан» сыйлығының иегері (2004). Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері.

Шығармалары

• «Балдәурен», Өлеңдер. А., «Жазушы», 1974;
• «Арайлы көктем». Творчестволық портреттер. А., «Қазақстан», 1974;
• «Теңізден соққан жел». Өлеңдер мен поэма. А., «Жазушы», 1975;
• «Тағдыр». Өлеңдер және балладалар. А., «Жалын», 1976;
• «Заула, тұлпар уақыт». Өлеңдер. А., «Жалын», 1979;
• «Өң мен түс». Өлеңдер және толғаулар. А., «Жалын», 1980;
• «Үш өлшем». Өлеңдер. А., «Жалын», 1982;
• «Тағдыр жыры». Өлеңдер. А., «Жазушы». 1984;
• «Біздің ғасыр». Өлеңдер. Поэмалар. А., «Жазушы», 1989;
• «Сүйінші». Замандас композиторлардың әндеріне жазылған өлеңдер. А., «Ардана қайырымдылық қоры», 1992;
• «Тамаша». А., «Қайнар», 1989;
• «Веет ветер морской». Стихи. А., «Жалын», 1987;
• «Сағынышым теңіз», Өлеңдер, поэмалар. Таңдамалы. А., «Жазушы», 1994;
• «Қос қанат», Өлеңдер. «Әсем-систем», 2004;
• «Екі томдық шығармалар жинағы». Өлеңдер. «Елорда» 2006;
• «Шөмішбай Сариев. Шығармалары». Өлеңдер. «Фолиант» баспасы, 2008;
• «Шөл даланың ұлымын...». Өлеңдер. «Қайнар» баспасы, 2008,
• «Айналдым сенен, Атамекен-ай», «SanSam» баспасы, 2011;
• «Поэзия падишасы – лирика», өлеңдер, «Тау-Самал» баспасы, 2012;
• «Қазақ лирикасы: көркемдік ізденістер және ұлт тәуелсіздігі», Ғылыми зерттеулер, сын мақалалар. «Тау-Самал» баспасы, 2012;
• «Ұлы даланың тарихы» қазақ әдебиеті антологиясында (Америка) өлеңдері  жарық көрді, 2013.

Ақын үш жүзден астам ән-өлеңдердің авторы.

2016 жылы «ҚАЗАҚПАРАТ» баспа корпорациясынан «Өлеңдер, поэмалар» таңдамалы шығармалары жарық көрді.

2018 жылы «SanSam» баспасынан «Сәлем саған, туған ел» атты ән өлеңдері нотасымен басылып шықты.

2021 жылы «Атамұра» баспасынан «Жүрегім – Қазақ ел» атты жыр жинағы жарыққа шықты.

2022 жылы «Дәуір» баспасынан «Қос қанатты ақын Шөмішбай Сариев» атты фотоальбом жарыққа шықты.

2022 жылы «Қазақ университеті» баспасынан «Ғибратты ғұмыр» атты кітабы басылып шықты.

Марапаттары

• 2003 жылы Франц Кафка атындағы халықаралық алтын медаль иегері;
• 2004 жылы Тәуелсіз «Платина Тарлан» сыйлығының иегері;
• 2005 жылы Президент Жарлығымен Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері құрметті атағымен марапатталды.
• 2011 жылы Президент Жарлығымен жоғарғы мемлекеттік марапат «Парасат ордені» берілді.
• 2011 жылы «Қазақстан тәуелсіздігіне 20 жыл» медалі;
• 2020 жылы І дәрежелі «Барыс» орденінің иегері;
• Филология ғылымдарының кандидаты (құрметті ғылыми атағы);
• «Жыл адамы – Алтын Адам» ұлттық сыйлығының иегері.