Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау Университетінің Химия және биотехнология кафедрасы

«Химия және биотехнология» кафедрасы — КеАҚ «Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау университетінің» Педагогикалық институтының негізгі құрылымдық бөлімшелерінің бірі болып табылады. Химия, химия және биология, биотехнология салалары бойынша мамандарды даярлайды. «Химия және биотехнология» кафедрасының негізгі мақсаты — педагогикалық және жаратылыстану ғылымдары саласында терең білімі бар білікті мамандарды даярлап, білім алушылардың ғылыми-зерттеу қызметін ынталандыру және олардың химия, биотехнология өнеркәсібінде инновациялық дамуға көмектесу болып табылады.

Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау университетінің «Химия және биотехнология» кафедрасының ашылу тарихы

Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау университетінде «Химия және биотехнология» кафедрасы 1984 жылы ашылды. Бұл маңызды қадам химия және биология саласында, әсіресе Қазақстанның солтүстік аймағында білікті мамандарға деген қажеттіліктің артуына байланысты жасалды.

«Химия және биология» мамандығы Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау педагогикалық институтының базасында ұйымдастырылды.

Алғашқыда химия кафедрасы Т.И.Козаченко, Н.Н.Козаченко, А.Ж.Қадырбекова, О.А.Аймаков, т.б. сияқты көрнекті ғалымдар мен педагогтарды қамтитын санаулы оқытушылардан құралды. Бұл ұжым химия және биология саласындағы білім берудің жоғары деңгейін қамтамасыз ете отырып, білім беру бағдарламасын дамытуға, зертханалар құруға және оқу материалдарын дайындауда қыруар еңбек атқарды.

Уақыт өте келе кафедра білім берудің жаңа әдістерін, соның ішінде заманауи зерттеу және оқыту технологияларын енгізе отырып, өз қызметін біртіндеп кеңейтті. 2010 жылы кафедра «Химия және биотехнология» кафедрасына айналды, бұл химия мен биология саласындағы биотехнологиялық аспектілердің қаншалықты маңызды екендігін көрсетеді.

Содан бері кафедра дарынды оқытушылар мен кәнігі зерттеушілердің білім ордасына айналып, ғылыми зерттеулерін кеңейтіп, химия және биотехнология саласында білікті мамандар даярлайтын бірегей кафедраға айналып отыр. Ол Қазақстанның солтүстік өңірінде мамандар даярлаудың жетекші орталығына айналды және осы саладағы маңызды буын болып қала береді.

«Химия және биотехнология» кафедрасындағы ғылыми-зерттеу жұмыстары

Ш.Уәлиханов университетінің «Химия және биотехнология» кафедрасындағы ғылыми-зерттеу жұмыстарына студенттердің ғылыми үйірмелері, IROS пилоттық жобасы, курстық және дипломдық жұмыстар, магистранттардың ғылыми-зерттеу жұмыстары, диссертациялары жатады.

Кафедраішілік және кафедралар арасындағы бірлескен жобалар бойынша оқытушылар да оқу-зерттеу және ғылыми-зерттеу жұмыстарымен айналысады, атап айтсақ «Оқушылардың кіші академиясы» бағыты бойынша жоба жетекшісі – химия және биотехнология кафедрасының меңгерушісі, х.ғ.к., қауымдастырылған профессор Нурмуханбетова Н.Н., «Ақмола облысындағы табиғи текті сулардың физиологиялық пайдалылығын кешенді бағалау» тақырыбы бойынша жоба жетекшісі – х.ғ.к., қауымдастырылған профессор Сергазина С.М., «Ақмола облысының өсімдік ресурстарынан биологиялық белсенді заттарды пайдалана отырып сүт өнімдерінің өндірісі және ассортиментін кеңейту және қайталама шикізатты қайта өңдеу» тақырыбы бойынша жоба жетекшісі – б.ғ.к., қауымдастырылған профессор Острецова И.Б., «Жоңышқаның биологиялық белсенді заттарын зерттеу (Ақмола облысы)» бойынша жоба жетекшісі – PhD, қауымдастырылған профессор Маханова С.К.

Студенттердің ғылыми үйірмелері, IROS пилоттық жоба бойынша студенттердің зерттеу жұмыстары, курстық және дипломдық жұмыстардың эксперименттік бөлімдері, магистранттардың зерттеу жұмыстары ЯМР спектроскопия, Судың сапасы, Педагогикалық инноватика сияқты университетіміздің жанынан құрылған оқу-зерттеу, ғылыми-зерттеу зертханалары мен институттарында жүзеге асырылады.

Жыл сайын Ш.Уәлиханов университетінде және кафедраның секциялық отырыстарында мектеп пен университет арасындағы ғылыми байланысты нығайту бағытындағы «Мектеп және университет: ғылыми ынтымақтастықтың қырлары» атты конференциясы, студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарына деген қызығушылықтарын арттыру бағытындағы «Студенттік ғылым әлемі – жаңа мүмкіндіктер» атты конференциясы, дәстүрлі «Ш.Уәлиханов оқулары» халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференциялары ұйымдастырылады.

Сонымен қатар, әр жылдың қараша айында мемлекет тарапынан ұйымдастырылатын ғылыми және ғылыми-техникалық жобалар бойынша гранттық қаржыландыруға арналған конкурстарға кафедраның профессорлық-оқытушылық құрамы белсенді қатысады.

«Химия және биотехнология» кафедрасының профессорлық-оқытушылық құрамы ғылыми-зерттеу жұмыстарының нәтижелерін халықаралық, ҚРЖҒБМ бекіткен журналдарда, Ресейдің ғылыми журналдарда, Web of Science пен Scopus сияқты дүниежүзілік басылымдарда мақалалар мен шолулар жариялайды, зияткерлік меншік объектілеріне құқықтар алады.

«Химия және биотехнология» кафедрасының білім беру бағдарламалары

Кафедрада бакалавриат бойынша үш білім беру бағдарламасы («6В01507 – Химия-Биология (көп тілде білім беру)», «6B01504 – Негізгі мектептегі химия және биология (көп тілде білім беру)», «6B05102 – Биотехнология сала бойынша») және магистратура бойынша үш білім беру бағдарламасы («7М05301 – Қолданбалы және іргелі химия (көп тілде білім беру)», «7М01503 – Химия (көп тілде білім беру)», «7М50102 – Тағамдық биотехнология») жүзеге асырылады.

Дайындық бағыты бойынша білім беру бағдарламалары педагогикалық ғылымдар, биологиялық және сабақтас ғылымдар болып бөлінеді.

«6В01507 – Химия-Биология (көп тілде білім беру)» білім беру бағдарламасының мақсаты: «химия», «биология» циклін оқытудың теориялық-әдіснамалық негіздерін меңгерген, заманауи құзыреттерге ие, кәсіби өсуге және жобалау-зерттеу қызметіне қабілетті, жаңа формациядағы бәсекеге қабілетті академиялық кадрларды даярлау болып табылады.

«6B01504 – Негізгі мектептегі химия және биология (көп тілде білім беру)» білім беру бағдарламасының мақсаты: көптілді білім беру аясында кәсіби құзыреттілікті игерген, заманауи ғылыми деңгейде оқу үдерісін ұйымдастыруға қабілеті бар болашақ химия мұғалімінің жан-жақты дамыған тұлғасын қалыптастыру.

«6B05102 – Биотехнология сала бойынша» білім беру бағдарламасының мақсаты: ғылыми-технологиялық дамудың мемлекеттік басымдықтарына сәйкес зерттеу жұмысын жүзеге асыруға қабілеті бар, өңірдің биотехнология салаларында еңбек нарығының талабына сәйкес келетін, жоғары кәсіби білігі бар биотехнолог мамандарын дайындау.

«7М05301 – Қолданбалы және іргелі химия (көп тілде білім беру)» білім беру бағдарламасының мақсаты: химияның қазақ, орыс және ағылшын тілдеріндегі өзекті бағыттарынан іргелі білімі бар, сондай-ақ болашақ химия магистріне қазіргі химия өнеркәсібінде тиімді инновациялық ғылыми-зерттеу қызметін жүзеге асыруға мүмкіндік беретін кәсіби құзыреттіліктерін игерген қазіргі заманғы креативті жоғары білікті кадр – химия магистрлерін даярлау.

«7М01503 – Химия (көп тілде білім беру)» білім беру бағдарламасының мақсаты: кәсіби білімі мен құзыреті бар, еліміздің еңбек нарығында сұранысқа ие жоғары білікті көптілді мамандарды даярлау; оқу процесіне үш тілде оқытудың инновациялық технологияларын енгізу жолымен бәсекеге қабілетті кадрларды даярлауға бағытталған көптілді білім беруді іске асыру және сапалы кәсіптік білім беру саласында кәсіптік құзыреттілік алу үшін жағдайларды қамтамасыз ету; инновациялық технологияларды пайдалану дағдыларын дамыту және химия пәні мұғалімінің жобалау әдістемелік қызметін жүзеге асыру, кейіннен оқу-әдістемелік, жобалау қызметінің өнімдерін коммерцияландыру; экономиканың жаңа моделі шеңберінде жоғары білікті мамандарды даярлау.

«7М50102 – Тағамдық биотехнология» білім беру бағдарламасының мақсаты: елдің азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында Қазақстанның солтүстік өңірі жағдайында жұмыс берушілердің талаптарына сай тамақ өнімдерін өндіру саласындағы қазіргі заманғы үрдістерді ескере отырып, оқыту процесін жүзеге асыру, оқу-тәрбие және ғылыми-инновациялық қызметті іске асыру үшін ғылыми мәдениеттің жоғары деңгейімен тамақ биотехнологиясы бойынша кәсіби құзыреттерді қалыптастыру.

Білім алушылар бакалавриат және магистратура бағдарламалары бойынша оқуды меңгеріп, тиісті салаларда іргелі білім алады, сондай-ақ педагогикалық және ғылыми салада табысты мансап үшін қажетті практикалық дағдыларды меңгереді.

Кафедра аймақтағы мектептер және өнеркәсіптік ұйымдармен тығыз байланыс орнату нәтижесінде білім алушыларға кәсіби тәжірибеден өтуге және өзекті ғылыми жобаларға қатысуға, сондай-ақ өздерін әрі қарай жұмысқа орналасу үшін білікті мамандар ретінде ұсынуға мүмкіндік береді. Кафедра түлектері өңір дамуына үлес қоса отырып, мектеп мұғалімдері, тамақ өнеркәсібінің және басқа да салалардың ғылыми қызметкерлері ретінде өз әлеуетін табысты іске асыруда.

Ш.Уәлиханов атындағы Көшетау университетінің кіші Мектеп Академиясы

Бұл жоба мектеп оқушыларының оқу дағдыларын қалыптастыру, жетілдіру және зерттеу қабілеттерін дамыту арқылы оқушылардың зияткерлік әлеуетін дамытуға, қолдауға бағытталған.

Кіші Мектеп Академиясының негізгі міндеттері:

Оқушылардың ғылыми-зерттеу қызметіне деген қызығушылықтарын оятып, бейімділігін ашуға ықпал ету; 9-11 сынып оқушыларын университеттің зерттеушілерімен бірлесіп жұмыс істеуі үшін жобалық және ғылыми-зерттеу іс-әрекеттеріне тартуға жағдай жасау; Жасөспірім зерттеушілерге олардың зерттеу жұмыстарын дайындау бойынша кеңес беру; Облыстық және республикалық олимпиадаларға дайындау мақсатында қалалық және аудандық олимпиаданың жеңімпаздарына арналған кеңестер өткізу; Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау университетінің студенттерін, магистранттарын, докторанттарын жұмылдыра отырып, өзекті тақырыптар бойынша дөңгелек үстел, семинар, шеберлік сабақтарын өткізу.

Кіші Мектеп Академиясының бағыты

Биология, Валеология

Химия, Экология

Физика, Математика

Информатика

География, Жергілікті тарих

Қазахстан тарихы, Дүнежүзі тарихы

Психология, Медицина

Қазақ тілі, Қазақ әдебиеті

Орыс тілі, Орыс әдебиеті

Ағылшын тілі

Ғылыми жобалар бойынша іс-шаралар «мектеп оқушысы – студент – магистрант – жас ғалым – профессор» моделі арқылы жүзеге асады. Бұл модель жас таланттар мен ғылыми кадрларды жан-жақты қолдауға бағытталған.

Жыл сайын кіші Мектеп Академиясына орта есеппен алғанда 9-11 сыныптан 70-80 оқушы қатысады.

«Химия және биотехнология» кафедрасының студенттік өмірі

Кафедрадағы студенттік өмір – білім мен кәсіби өсу әлеміне қызықты саяхат. Мұнда студенттер бірыңғай теориялық негіз алып қана қоймай, тәжірибелік сабақтарға, зертханалық жұмыстарға, ғылыми жобаларға белсенді қатысады.

Кафедра әртүрлі шығармашылық үйірмелерден басқа ғылыми қызмет пен оқытушылық тәжірибеге де көңіл бөледі. Кафедраның ұйымдастыру-әдістемелік және қоғамдық-тәрбиелік жұмысының дұрыс атқарылудың нәтижесінде студенттер ғылыми-зерттеу, оқу-әдістемелік жұмыстарға және әлеуметтік жобаларға атсалысуға мүмкіндік алып отыр.

Кафедра студенттері «Импульс» би студиясы, «Жауқазын» студенттік жастар театр студиясы, «Жаңа дауыс» вокалдық студиясы, «Думан» педагогикалық ұжымы сынды шығармашылық студияларға қатысумен қатар, «Балалар университетіне» де белсенді араласып, мектеп оқушыларына ғылымның әртүрлі пәндері мен салаларын үйрете отырып, тәлімгер қызметін атқарады.

Шығармашылық және ғылыми оқытудың осындай үйлесімді үндестігі студенттердің бойында творчестволық және ғылыми қабілеттерін дамытып қана қоймай, олардың қол жеткізген, жете меңгерген білім, білік пен дағдыларын мектеп оқушыларына дарыта көрсете білуінде, демек студенттер мен оқушылардың арасындағы сабақтастықтың бірегей ортасын қалыптастыруында жатыр.

«Химия және биотехнология» кафедрасының әлеуметтік желілердегі белсенділігі

«Химия және биотехнология» кафедрасы әлеуметтік желілерді белсенді пайдаланады, өйткені әлеуметтік желілерді пайдалану студенттердің, оқытушылардың, ғылыми қоғамдастықтың және жалпы қоғамның назарын кафедра қызметіне аударудың тиімді құралы болып табылады.

Кафедраның тыныс-тіршілігі жайындағы мәліметтер Facebook, Instagram, YouTube сияқты белгілі әлеуметтік платформаларда жарияланып тұрады. Кафедраның профильдері, ғылыми зерттеулері, білім беру бағдарламалары, оқиғалары мен жетістіктері туралы ақпараттар үнемі жаңартылып, кафедра қызметіне деген қызығушылықты сақтауға көмектеседі. Кафедра беттерінде сауалнамалар, конкурстар, викториналар және басқа да интербелсенді іс-шаралар өткізудің нәтижесінде аудиториямен тығыз байланыс орнатылған. Кафедра оқытушыларының ғылыми зерттеулері мен жарияланымдарын әлеуметтік желілерде тарату арқылы профессорлық-оқытушылық құрамның ғылыми қоғамдастықтағы мәртебесі көтеріліп, беделін арта түседі.

Кәсіби бағдар беру барысында, оқытушылар кафедраның әлеуметтік желілерінде әлеуетті студенттермен және олардың ата-аналарымен байланысқа шығып, туындаған сұрақтарға жауап береді, сондай-ақ білім беру бағдарламалары мен мансаптық мүмкіндіктер бойынша кеңес айтады.

Әлеуметтік желілер басқа бөлімдермен және ұйымдармен бірлесіп жұмыс істеу үшін де қолданылады; мұндай қарым-қатынас басқа кафедралармен және ұйымдармен контент алмасуға, сонымен қатар бірлескен іс-шаралар мен жобаларды ұйымдастыруға, аудиторияны кеңейтуге және академиялық ортада байланыстарды нығайтуға септігін тигізеді.

Жарнамалық және имидждік стратегияның негізгі көрсеткіші болып табылатын санақ мәліметтерге және кең аудиторияның желідегі жарияланымдардың сапасына тоқсан сайын тексеріс жұмыстары жүргізіледі.