Қазақ әдебиеті тарихының очерктері

«Қазақ әдебиеті тарихының очерктері» («Очерки истории казахской литературы»), Мұхтар Әуезовтің мақаласы. Л. Соболевпен бірлесіп жазған, «Литература и искусство Казахстана» журналының 1939 ж. 8,9-сандарында жарияланған.

«Қазақ халық шығармашылығының бай мұрасын, оның кептеген үлгілерін өзіндік кейбір топтар мен түрлерге белуге әрекет етпей, байыбына жету мүмкін емес»

дей келіп, қазақ эпосы мен фольклорының барлық түрлерін мынадай негізгі бөлімдер бойынша бөліп карастырады. Зерттеу мақалада Әуезовтің басқа еңбектерінде айтылмай келген ғылыми мәні белек қунды әдеби-этнографиялық, тарихи деректер де кездеседі. «Қоштасу» жырын айтқан кезде ақын-композитор Сабырбайдың ауырып жатып қызы Қуандықпен, «1837 ж. Көкшетау даласынан көтерілісшілер кеткен кезде Досқожаның» қоштасуын, жоқтау туралы әңгімелегенде Иманжүсіп ақынның жер аударылып кеткенде айтқан «Ерейментау» атты жоқтау өлеңін мысал етіп келтіріп, батырлық эпос жайлы тарауда Едіге батыр туралы жырды жеке талдап қарастырады, тарихи жырлар туралы сөз қозғағанда

«адайлықтардың (қазақ руларының бірі) түрікмендермен ұзақ жауласуынан болған халық басына түскен қайғы-қасірет туралы тарихи жырлар ерекше циклді құрайды»

деп бұрын айтылмаған жайдан сыр береді. Қазақ аңыздарын екі топқа бөліп қарастырады: біріншісіне: Қорқыт, Асан Қайғы, Апдар Көсе, Жиренше туралы атақты адамдар туралы аңыздар мен Қожанасыр туралы аңыз-анекдоттардың қазақ нұсқаларын жатқызса, екінші топта «күй-аңыз» деп атауға болатын аңыздың ерекше және сирек түрі құрайды деп сипаттама береді, қазақ эпосы мен фольклорының қай түрі болсын музыкамен тығыз байланыста болғандығын атап өтеді. Әуезовтің осы мақаласында зерттелген ауыз әдебиетінің түрлері кейін жазылған, жарық керген оқулықтар мен ғылыми еңбектерге негіз болып, құнды материалға айналды.