Қоржынкөл-Елтай темір кенді торабы
Қоржынкөл – Елтай темір кенді торабы – Қостанай облысы Бейімбет Майлин ауданындағы темір қоры шоғырланған аймақ. Торғай қолатындағы басты темірлі белдеудің ортаңғы бөлігінде орналасқан. Жалпы ұзындығы 40 – 50 километр, ені 10 – 12 километр Құрамына Қоржынкөл, Қожай, Елтай-І, ІІ, ІІІ, ІV, Козырев, Воронин, Лисаковск, т.б. кендер мен кен белдеулері кіреді. Аталған кендерді Орал геофизика тресінің экспедициясы ашты (1947–1949).
Геологиялық құрылысы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Олардың геологиялық құрылысы негізінен Соколов, Қоржынкөл, Давыдов свиталарының жыныстарынан тұрады. Кендердің скарнді қабаттары Соколов, Қоржынкөл свиталарының карбонатты-жанартаутекті бөлімдерінде, ал темірлі-кремнийлі қабаттары андезитті-базальтты порфириттерде, туфтарда, туффит бөлімдерінде орналасқан. Кендер антиклиналды құрылымдардың қанаттарында, кейде ядроларында кен сыйыстырушы жыныстардың Соколов-Сарыбай интрузияларымен жапсарында кездеседі.
Жатыс сипаты, құрамы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қабатты, линзалы, штокверкті, желілі, діңгек пішіндес, қалыңдығы 15 – 50 метрдей кен денелері 50 – 700 метр тереңдік аралығында орналасқан. Кендегі темірдің мөлшері 27 – 72%. Кен құрамында магнетит, мартит, гематит, амфибол, пироксен, кальцит, аздап эпидот, гранат, пирит, пирротин кездеседі. Сондай-ақ Елтай кен орындарында жапсарлы-метасоматиттікпен қатар жанартаутекті-шөгінді кендер анықталған. Қоржынкөл темір кенінен басқасы әлі толық игерілмеген. [1]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VI-том