Құйрықсыз қосмекенділер

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Құйрықсыз қосмекенділер

Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Қосмекенділер
Сабы: Anura
(Laurenti, 1768)

Құйрықсыз қосмекенділер (Anura, Salientia немесе Ecaudata) — қосмекенділер класының бір отряді. Мұның 4000-дай түрі бар. Омыртқа құрылысына қарай құйрықсыз қосмекенділер 5 түрлі отряд тармақтарына бөлінеді. Олар: 1) Амфицельдіктер, 2) Опистоцельдіктер, 3) Аномоцельдіктер, 4) Процельдіктер және 5) Диплазиоцельдіктер.

Сиппатамасы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Құйрықсыз қосмекенділердің ересектерінде құйрық болмайды. Артқы аяқтары алдыңғы аяқтарынан ұзын әрі жақсы дамыған. Секеңдеп қозғалады. Артқы саусақтарының арасындағы терілі жарғақтар жүзуге көмектеседі. Өзімізге таныс көл бақа, тоған бақасы, құрбақалар осы отрядқа жатады.
Құрбақалар тұқымдасынан жасыл құрбақа, кәдімгі құрбақа және даната құрбақасы Қазақстанда мекендейді. Жасыл құрбақа кеңінен таралған. Құрбақалардың түсі қоңырқай, тері бұдырлары айқын байқалады. Олар құрғақ далалы, кейде шөлейтті жерлерде де кездеседі. Көбіне ертеңгілік, кешкілік уақыттарда, түнде белсенді тіршілік етеді. Зиянды бунақденелілермен өоректеніп, ауыл шаруашылығына көп пайда әкеледі. Даната құрбақасы Қазақстанның Қызыл кітабына (2010) тіркелген. Ол Зайсан, Балқаш, Алакөл өңіренде таралған, бірақ саны барлық жерде аз. [1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Т. Мұсақұлов, ОРЫСША-ҚАЗАҚША ТҮСІНДІРМЕЛІ БИОЛОГИЯЛЫҚ СӨЗДІК І-том ҚАЗАҚМЕМЛЕКЕТБАСПАСЫ, Алматы — 1959, Редакциясын басқарған: Биология ғылымының докторы профессор Т. Дарқанбаев


  1. Биология: Жалпы білім беретін мектептің 7-сыныбына арналған оқулық, 3-басылымы, өңделген, толықтырылған/Қ. Қайым, Р. Сәтімбеков, Ә. Әметов, Ж. Қожантаева. - Алматы: Атамұра, 2012. - 336 бет. ISBN 978-601-282-426-1