Үйлеспеушілік арқылы оқшаулану

Үйлеспеушілік арқылы оқшаулану — бір түрге жататын, табиғи жағдайда аралас тіршілік ететін организмдердің бірімен-бірі еркін шағылысуының қиындауы немесе шағылысу мүмкіндігінен айырылуы. Нәтижесінде түр ішіндегі жекелеген популяциялар оқшауланып, жаңа түрге айналады. Үйлеспеушілік арқылы оқшауланудың этологиялык (мінез-құлықтық айырмашылықтар), экологиялық (неғүрлым жағымды тіршілік ету орындарындағы айырмашылықтар), маусымдық немесе мезгілдік (кобею мерзімдерінің сәйкес келмеуі), морфологиялық ( ағзалардың көлемі, дене мүшелерінің пропорциясы мен құрылымы, жекелеген мүшелерінің құрылымындағы айырмашылықтар), генетикалық үйлеспеушілік (гендеріндегі айырмашылықтарға байланысты жыныстық клеткаларының үйлеспеуі) сияқты түрлері ажыратылады. Үйлеспеушіліктің аталған турлері біріне-бірі тәуелсіз пайда болып, оралуап қисындастыруда аралас кездесуі мүмкін. Экологиялық тұрғыдан қарастырғанда үйлеспеушілік арқылы оқшаулану экологиялық құыстарды қайта бөлісуге және қоршаған орта ресурстарын неғүрлым толытырақ игеруге апарып соғады.