Ұзынтамыр қандыгүл
| Ұзынтамыр қандыгүл | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| Екі-есімді атауы | ||||||||||||||||||
| Pedicularis dolichorhiza Schrenk | ||||||||||||||||||
| Синонимдері | ||||||||||||||||||
|
Pedicularis jugentassica Semiotr. |
Ұзынтамыр қандыгүл (лат. Pedicularis dolichorhiza) – сұңғыла тұқымдасына жататын көпжылдық шөптесін өсімдігі. Батыс Тянь-Шаньнан бастап барлық биік таулардың ортаңғы белдеулерінде топтанып өседі. Әр түрлі шөпті шалғындықта, аршалы қайыңды ормандарда, бұлақтар мен өзендердің жағалауларында өседі. Алдыңғы түрден тамырының арқан тәрізді бөлігі мен едәуір ірі көлемімен (биіктігі 85 см), ұзарыңқы, босаң гүлшоғырымен және гүлінің түстерімен (сары) ерекшеленеді. Күлтенің үстіңгі ерні екі тісті тұмсықшамен аяқталады.
Бұл түр маусым, шілдеде гүлдейді, шілдеде, тамызда жеміс салады. Тамыры және жерүсті бөлігінде улы алколоидтар және көбіктенетін заттар сапониндер бар. Халықтық медицинада тамырының қайнатпасы асқазан ауруларына пайдаланады. Жер үсті бөлігі қан қысымын түсіруге жіне жүректің қызметін қалпына келтіруге пайдалы. Қандыгүл екі түрі де декоративті өсімдік ретінде қызығушылық тудырады.[1]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ "Қазақстан өсімдіктер әлемі" энциклопедиясы