Өздік индукция

Өздік индукция – өткізгіш контурдағы ток күші өзгергенде сол контурда индукциялық ЭІК-нің пайда болу құбылысы. Өздік индукция эл.-магн. индукцияның дербес түрі. Контурдағы ток өзгергенде осы контур қоршап тұрған бет арқылы өтетін магнит ағыны өзгеріп, со-ның салдарынан контурда өздік индукцияның ЭІК-і (E) пайда болады. Өздік индукцияның ЭІК-нің бағыты Ленц ережесімен анықталады: тізбектегі ток күші өскенде өздік индукцияның ЭІК-і (E) токтың көбеюіне кері, ток күші кемігенде токтың азаюына кері әсерін тигізеді. $E$тізбектегі токтың өзгеру жылдамдығына (dі/dt), контурдың индуктивтігіне $L$ пропорционал: ${\mathcal {E}}=-L{\frac {dI}{dt}}$. Индуктивтік коэфф. L-дің өлшем бірлігі – Гн (генри). Тізбек тұрақты ток көзіне қосылғанда немесе одан ажырағанда $E$ пайда болып, ондағы ток күшінің лезде өзгеруіне мүмкіндік бермейді. Бұл кезде пайда болатын $E$ ток көзінің ЭІК-нен бірнеше есе артық болуы мүмкін. Айнымалы ток тізбегіндегі орамада өздік индукция әсерінен пайда болатын ток күші оған берілген кернеуден фаза бойынша /2-ге қалып отырады. Өздік индукция құбылысы электртехника мен радиотехникада маңызды рөл атқарады. Орамаға тізбектеп жалғанған конденсатордағы заряд таңбасы өздік индукция әсерінен үздіксіз өзгеріп, тізбекте еркін эл.-магн. тербеліс пайда болады. , 7том</ref>