Іш кебу

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
A.

Іш кебу (Tympanіa rumіnіs) – тез ашитын жемшөп жегеннен күйіс қайыратын малдың қарынына шамадан тыс газдың жиналуы. Жайылымдағы малдарда Іш кебу жиі ұшырасады. Ол жіті, созылмалы және қайталамалы түрде өтеді. Жіті түрі тез ашитын жем-шөпті тез және көп жеуден, шық түскен жоңышқа, беде егістігіне жайылудан, қайталамалы түрі кейбір улы өсімдіктер жеуден, жұқпалы аурулардан, өңеш кептелуінен, ал созылмалы түрі бүйрек аурулары мен әр түрлі ісік салдарынан болады. Іш кебуден мал кенет мазасызданып, оттамай бүйіріне қарай береді. Сол жақ бүйірі бұлтиып кебеді, ентігу пайда болады. Іш кебу газ жиналудан болғанда (жіті түрі) 2 – 15 сағат аралығында мал өледі. Созылмалы түрі бірнеше апта бойы жүреді. Емдеу жолдары: үлкен қарындағы газды басатын ихтиол, формалин, т.б. препараттар егеді, кекірткіш дәрі береді, әлсін-әлсін тілін тартады, бүйірін уқалайды, күнбағыс, т.б. өсімдік майын ішкізеді. Егер нәтиже шықпаса малдың бүйірін жүннен тазартып, иод ерітіндісін жағып, сол жерге трокар салу керек. Трокардың саңылауы арқылы іштегі газ біртіндеп сыртқа шығады. Аурудың алдын алу үшін мал азығының сапасын тексеріп, құрғақ жемнен көк балаусаға біртіндеп ауыстырып, малды жайылымға бірден шығармай, оты мол жайылымда малды ұзақ жаймау, ішетін суға аздаған мөлшерде (түсі өзгеретіндей) марганцовка ерітіндісін қосу, т.б. шараларды орындау қажет.[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, X том;