Всеволод Александрович Рождественский

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Всеволод Александрович Рождественский
Туған күні

10 сәуір 1895 (1895-04-10)

Туған жері

Царское ауылы

Қайтыс болған күні

31 тамыз 1977 (1977-08-31) (82 жас)

Азаматтығы

 КСРО

Ұлты

орыс

Всеволод Александрович Рождественский - орыс кеңес ақыны.

1914 ж. Петербург университетінің тарих-филологиялық факультетіне түсіп, 3-курста армия қатарына шақырылды. Алғашқы "Оқушы" атты өлеңі 1910 ж. жарияланды. Оның "Гимназия жылдары", "Жаз", "Алтын ұршық" өлеңдер жинағында акмеистік поэзияның ықпалы байқалды. "Жетіқарақшы", "Гранит бақ" т.б. жинақтарында революцияны қайта құру, бесжылдық құрылыстары жайлы толғады. Ұлы Отан соғысы жылдары "Отан дауысы", "Ладога", "Туысқандық жолдары" жинақтары жарияланды. Соғыстан кейінгі жылдары Ленинградтың өткені мен бүгіні, солтүстіктің табиғатын жырлады. "Өмір беттері" атты меуаралық кітабы бар. "Помпадурлар", "Декабристер", "Жасаусыз қалыңдық", "Декабристер" операларының либреттосын жазған.[1]

Оның «Жетіқарақшы», «Гранит бақ», «Отан даусы», «Ладого», «Туысқандық жолдары» атты жыр жинақтары, «Өмір мектебі» мемуарлық кітабы, «Помпадурлар», «Декабристер» және «Жасаусыз қалыңдық» операларының либреттолары оқырман қауымға кеңінен таныс. Ақын қазақ әдебиетінің классиктері А. Құнанбаев, Ж. Жабаев, I. Жансүгіров шығармаларына ерекше көңіл бөлді. Р. 1939 ж. Абайдың: «Өлең - сөздің патшасы, сөз сарасы», «Осы қымыз қазаққа...», «Ғашықтың тілі - тілсіз тіл...», «Қиыстырып мақтайсың...» атты елеңдерін орыс тіліне аударып, «Звезда» журналының 10-11 - санында жариялады. Ол бұдан кейін әр жылдары Абайдың «Қыс», «Бір дәурен кемді күнге-бозбалалық...», «Болыс болдым, мінеки...», «Өзгеге, көңілім, тоярсың...», «Менсінбеуші ем наданды...», «Әсемпаз болма әрнеге...», «Талай сөз бұдан бұрын көп айтқанмын...», «Құлақтан кіріп бойды алар...», «Қуаты оттай бұрқырап...», «Жасымда ғылым бар деп ескермедім...», «Ысытқан, суытқан...», «Білектей арқасында ерген бұрым...», «Лай суға май бітпес қой өткенге...», «Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін...» т. б. өлеңдерін тәржімелеген. Ақынның 1966 ж. «Советск писатель» баспасынан «Ақын кітапханасы» сериясынан жарық керген «Өлеңдер мен дастандар» жинағының жалпы редакциясын басқарды. Абай шығармаларын талдай келе: «Ол бүкіл қазақ елеңі құрылымын қалыптастыра түсті, шумақтың жаңа түрлерін енгізді, жаңа ұйқас әкелді» деп, ақынның жаңашылдығын атап көрсетті. Рождественскийдың өзі де ұлы ақынның рухына арнаған «Абай ауыл арасында» өлеңін «Жұлдыз» журналының 1964 жылғы 10-санында, «Батар күннің зымырап артқан кезде қарқыны...», «Жусан басқан төбенің...» деген өлеңдерін «Қазақ әдебиеті» газетінің 1972 жылғы 31 наурыздағы санында жариялады. [2]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Қазақ Совет Энциклопедиясы, Алматы, 1973ж., 448-бет 2 том
  2. Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9