Гюрза

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Гюрза
Macrovipera lebetina obtusa
Macrovipera lebetina obtusa
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Кіші жамағаты: Омыртқалылар
Табы: Бауырымен жорғалаушылар
Сабы: Қабыршақтылар
Кіші сабы: Жыландар
Тұқымдасы: Viperidae
Кіші тұқымдасы: Viperinae
Тегі: Macrovipera
Түрі: M. lebetina
Екі-есімді атауы
Macrovipera lebetina
(Линней, 1758)

Гюрза (лат. Macrovipera lebetina) — сұржыландар туысына жататын, өте ірі улы жыландардың бір түрі, ұзындығы 1,5 м дей, түсі сұр. Солтүстік Африкада, Кіші Азияда, Иракта, Иранда, Аравияда, Ауғанстанда, Пакистанда, Индияда, Закавказьеде, Орта Азияның оңтүстігінде болады және Қазақстанның ең оңтүстік шекарасында кездеседі. Ұсақ аңдармен, құстармен, кесірткелермен қоректенеді. Шаққан жануарын өлтіретін қауіпті жылан.

Анықтамасы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Гюрза - бұрынғы КСРО фаунасындағы жылан тұқымдасының ең үлкен өкілі. Дененің ұзындығы құйрықпен бірге шамамен 2 м, салмағы 3 кг-ға дейін жетуі мүмкін. Басы өте үлкен және кең, мойыны өткір, тұмсығы дөңгелек, қарашығы мен көздері тік. Жоғарыдан басы қырлы қабыршақтармен жабылған, тек тұмсығының соңындағы қабыршақтары қабырғаларсыз. Супраорбитальды қалқандар жоқ. Дененің ортасындағы қабыршақтардың саны 23-тен 27-ге дейін өзгереді. Құрсақ қалқандары - 126-181, субкаудальды - 33-53 жұп, анальды қалқан тұтас.

Жоғарыдан ол сұр-қоңыр тондармен боялған, өрнек диапазонда өзгереді. Қара немесе қоңыр дерлік, кейде күлгін реңктері бар монохроматикалық адамдар бар. Артқы жағында көлденең қара қоңыр дақтар қатары, ал дененің бүйірлерінде кішірек дақтар өтеді. Іші жеңіл, ұсақ қара дақтары бар. Басы монохроматикалық немесе доғалар мен дақтар түріндегі күрделі өрнекті.

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]