Әсем барылдауық қоңыз

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Әсем барылдауық қоңыз

Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Буынаяқтылар
Табы: Жәндіктер
Сабы: Қатты қанаттылар‎
Тұқымдасы: Carabidae
Тегі: Calosoma
Түрі: C. sycophanta
Екі-есімді атауы
Calosoma sycophanta
(Карл Линней, 1758)
Синонимдері
  • Carabus sycophanta Linnaeus, 1758

Әсем барылдауық қоңыз , хош иісті барылдауық қоңыз (лат. Calosoma sycophanta) – барылдауық қоңыздар тұқымдасына жатады.


Қазақстанда Алтайдан Батыс Тянь-Шаньға дейінгі таулы аудандарда, Іле мен Сырдария өзендерінің тоғайлы ормандарында кездеседі. Денесінің ұзындығы 24 – 33 мм, басы, денесінің алдыңғы бөлігі қара көк, қанаты құлпырған жасыл түсті болып келеді. Мұртшалары, ауыз бөлігі, аяғы қара түсті. Қанатының үстінде терең сайлы қатарлар мен жіңішке томпақ аралықтар орналасқан. Қоңыздың ересектері мамыр – қыркүйек айларында белсенді болады. Көктемнің аяғы, жаздың басында аналығы жұмыртқа салады, дернәсілдері мен қуыршақтары екі айдай дамиды. Жылына 2 – 3 рет ұрпақ береді. Тамыз – қыркүйекте жас қоңыздар шығады. Топырақ, көң арасында қыстап шыққан қоңыздар 2 жыл тіршілік етеді. Қоңыздар мен олардың дернәсілдері – жыртқыштар, олар жібек көбелегінің жұлдызқұрттарын жеп пайда келтіреді. Ә. б. қ-дың саны жылдан-жылға азаюда, қазір олар Іле Алатауы жотасының Түрген мен Қаскелең сайлары, Шолақ тауларында сирек кездесетіндіктен қорғауға алынып, Қазақстанның және Алматы облысының «Қызыл кітабына» енгізілген. [1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]