Дардай

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Әдетте, өзін зор тұтып, әлдеқандай болып жүретін адамдарға қолданылатыны белгілі. «...Ағайынға айбатты биік-ақсын дардайсың» (Сәбит Дөнентаев).

Сөз төркіні боларлық тұлғаны түркі тілдері ішінен туваларда ғана кездестіреміз: дарға — бастық (лауазым). Басқа түркі тілдерінен бұл іспеттес сөз кездеспеуіне қарағанда, туваларға моңғол тілінен ауысқандығы байқалады. моңғолдарда да «бастық» мағынасын «дарға» тұлғасы бере алады. Осы тұлға қазақ тіліне ауысқанда моңғолдарға тән -га жұрнағы түсіріліп, оның орнына тілімізде ұқсату, сол іспеттес деген мағынаға мезгейтін -дай қосымшасы жалғанып «дардай» тұлғасына дейін жеткен деуге болады. Әрі ой елегінен өткізсек те, өзін зор тұту, қоқилану сияқты мінез көрсету, лауазым жағынан алғанда, бастықтарға тән қасиет екені белгілі. Сонда, «дардай» сөзіміз түсініктірек айтқанда, «бастықтай» деген болып шығады.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Бес жүз бес сөз.— Алматы: Рауан, 1994 жыл. ISBN 5-625-қ2459-6