Бәтима Есмұратқызы Зәуірбекова

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Бәтима Есмұратқызы Зәуірбекова (29.9.1946 жылы туған, Жамбыл облысы, Мойынқұм ауданы, Фурманов ауылы) – суретші. Алматы көркемсурет училищесін (1969), Алматы мемлекеттік университетін (2001) бітірген.

Өмірбаяны[өңдеу | қайнарын өңдеу]

ҚазКСР, Жамбыл облысы, Мойынқұм ауданы, Фурмановка ауылында дүниеге келген. Мерке ауылында өскен.

1964 жылы мектепті бітіргеннен кейін, Н.В.Гоголь атындағы Алматы көркемсурет техникумына оқуға түсті. Оны 1969 жылы қолданбалы суретші мамандығы бойынша бітірді. Сол жылы оның алғашқы Гобелен көрмесі өтті. 1997-2000 жылдары Түркияда тұрып, жұмыс істеді, 9 көрме ұйымдастырды, бірақ Қазақстанғаоралды. 2001 жылы (басқа деректер бойынша 1990 жылы) Алматы мемлекеттік университетін (қазіргі Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университеті) бітірген.

1974 жылдан Қазақстан Республикасы Суретшілер одағының мүшесі. Ресей суретшілер кәсіптік одағының мүшесі.

Шығармашылығы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Алғаш “Жіп иіруші” (1972), “Қодық” (1972), “Керуен” (1973), “Көктем” (1974), “Сазды әуен” (1975) гобелендері арқылы танымал болды. “Байтақ дала” (1976), “Дала аруы” (1979), “Мәңгілік өнер” (1982) туындылары астарлы философия мазмұнымен ерекшеленеді. “Күй” (1978), “Жастық” (1979), “Тоқымашы”, “Кешкі саз” (1982) шығармалары ұлттық гобелен өнеріндегі жаңа принциптерді қолданудың озық үлгісі болып тарихта қалды. Сызба, кескіндеме өнері тәсілдерін біріктіру және түрлі түстердің өзара үйлесімін табу шеберлігі суретшінің “Қыс”, “Көктем”, “Жаз” және “Күз” гобелендерінен (1984 – 86) анық байқалады. Зәуірбекова басқа шеберлермен бірлесіп, “Қазақстан” қонақ үйіне қойылған “Қазақстан шұғыласы” атты монументтік гобеленді (1977 – 78; Қазақстанның Мемлекеттік сыйлығы, 1980) жасауға қатысты. Жарық пен сәулені шарпыстыру әдісі арқылы бейнені көлемді түрде көрсету мақсаты “Жер-ана” монументті панносында ұтымды орындалған. Зәуірбекова еңбектерінің жеке көрмесі Францияда, Швецияда, Түркия, т.б. елдерде өтті. Суретші туындыларының түпнұсқасы Қазақстанның Орталық өнер мұражайына және Астана мұражайына қойылған.[1]

Марапаттары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Ш.Уәлиханов атындағы Қазақ КСР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (1980);
  • КСРО, Қазақ КСР, Қазақстан Республикасы Мәдениет министрлігінің Құрмет грамоталары;
  • Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері құрметті атағы (2004)
  • «Мәдениет пен өнерді дамытуға сіңірген еңбегі үшін» құрмет белгісі (2014 ж. 27 қараша, ТМД Парламентаралық Ассамблеясы) – Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына мүше мемлекеттердің ортақ мәдени кеңістігін қалыптастыру мен дамытуға қосқан елеулі үлесі үшін, мәдениет және өнер саласындағы ынтымақтастық идеяларын жүзеге асырған үшін.
  • «Парасат ордені» (2014 ж.)

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8