Күбішелек

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Күбішелек – пошымы мен жасалуы жағынан күбіге өте жақын келетін, бірақ сыйымдылығы онан аздау келген ыдыс түрі. Дәстүрлі ортада қымыз, шұбат, айран, ашыған көже сынды сұйық тағам, сусынды тасымалдауға, уақытша сақтауға пайдаланылған.

Сипаты мен жасалуы

Оның қақпағы болмайды. Түп жағына қарағанда аузы тарлау болады. Күбішелек екі жолмен жасалады:

  • Біріншісінің жасалу тәсілі күбіге ұқсас. Жұмыр ағаш кесіндісінен (көбінесе қайың) қалаған пішінге келтіре шауып, іші ұңғып алынады. Ернеуіне суағар шүмек, екі бүйіріне көтеретін құлақбау тағатын тұтқа шығарылады.
  • Екінші түрі – құрастырмалы күбішелек. Оның түбі бүтін тақтайдан, жақтауын жұқа тақтайшаны қиюластырып жасайды. Түбі мен ернеуіне темірден құрсау кигізіледі.

Қазақстан Республикасының ұлттық мұражайы қорындағы күбішелек бүтін ағаштан шабылып жасалған, түбінен ауызына қарай сүйірлеу келген. Ернеуінің бір шетінде сұйық құюға арнайы жасалған кертпесі және иық тұсына таман бау тағуға арналған шығыңқы құлағы бар. Ал түп жағына шеңберлене ойылған түп қондырылған. Биіктігі 43 см, аузының шарасы (диаметрі) 2,5х2,6, түбінің диаметрі 31х35 см.[1]

Дереккөздер

  1. ҚАЗАҚТЫҢ ЭТНОГРАФИЯЛЫҚ КАТЕГОРИЯЛАР, ҰҒЫМДАР МЕН АТАУЛАРЫНЫҢ ДӘСТҮРЛI ЖҮЙЕСI. Энциклопедия. – Алматы: РПК “СЛОН”, 2012. – (илл.) ISBN 978-601-7026-17-23-том: К – Қ – 736 бет.ISBN 978-601-7026-21-9

Әдебиеттер

  • Арғынбаев Х. Қазақ халқының қолөнері. Алматы: Өнер, 1987;
  • ҚР МОМ – материалдарынан;
  • ОМЭЭ – материалдарынан.