Түйетікен[1] (лат.Carduus) – астралылар тұқымдасына жататын екі (сирек бір) жылдық шөптесін өсімдіктер. Қазақстанның барлық өңіріндегі шөбі тапталған шаңдақтарда, жайылымдарда, өзен бойларында, таудың тасты, тастақты беткейлерінде, жыраларда, егістік шетінде өсетін 8 түрі бар. Соның ішінде бұйра түйетікен (С. crіspus) және ұсақбас түйетікен (С. pycnocephalus) жиі кездеседі. Биіктігі 20 – 120 см. Сабағы қанатқа ұқсаған, тікенекті. Жапырақтары қауырсын тәрізді, жиегі тілімденген. Гүлі қосжынысты, ірі, күлгін қызғылт түсті, себет гүлшоғырына топталған. Мамырдан қыркүйекке дейін гүлдеп, жеміс салады. Жемісі дәнек, құрамында сұйықмай болады. Түйетікеннің көпшілік түрі арамшөп, мал жемейді, бірақ барлығы дерлік шірнелі өсімдіктер. Кейбір түрін әсемдік үшін өсіреді.
