Уқорғасын

Уқорғасын (Аconitum) - сарғалдақ тұқымдасына жататын көпжылдық шөптесін өсімдіктер туысы. Сабағы тік, кейде шырмалын өседі. Тамыры түйнек пішінді жуан. Жапырақтары саусақ салалы, гүлі сары, көк, күлгін, кейде ақ, сабақ ұшында шашаққа топтанған. Қазақстанда 14 түрі бар. Жетісудағы орманды жерлерде, тау шағылдарында өседі. Ең улы түрлері — орман, қаракөл, Сахалин Уқорғасындары. Өсімдіктің барлық бөлігінде, әсіресе, тамырында алкалоидтар (аконитин, атизин, зонгорин, талантизин, т.б.) болады. Уқорғасынмен қой, шошқа, бал арасы уланады. Уланған мал еті адам денсаулығына өте қауіпті. Уланған малға сүт, таннин, кофеин, камфора, т.б. беріледі. Уқорғасын өскен жерге мал жаймау керек. Уқорғасынның тамырынан дәрі, сондай-ақ зиянды кемірушілер мен жәндіктерді жоятын препарат дайындалады. Әсемдік үшін өсірілетін түрлері де бар.