Шығыс қисықгүлі
Навигацияға өту
Іздеуге өту
| Шығыс қисықгүлі | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Екі-есімді атауы | ||||||||||||||||
| Lycopsis orientalis |
Шығыс қисықгүлі (лат. Anchusa ovata, Lycopsis orientalis) – айлауыктар тұқымдасы, қисықгүл туысына жататын өсімдік.
Ботаникалық сипаты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Биіктігі 20-45 см болатын бір жылдық өсімдік.
- Сабағы тік, түбінен бастап бұтақталған, сыртын қатты әрі орнықты түк басқан.
- Жапырақтары жұмыртқа немесе ұзынша қандауыр тәрізді, ұзындығы 3-7 см, ені 4-15 мм, жиегі сәл ойықталған немесе тегіс, төменгі жапырақтары қысқа сағақты, сабақ жапырақтары сағақсыз.
- Гүлдері ұзын гүлшоғына топтасқан, гүлжапырағы болмайды. Тостағаншасының ұзындығы 5-10 мм, түбінен бастап ұзынша қандауыр тәрізді 5 буынға бөлінген, жеміс салған кезінде ұлғаяды. Көгілдір түсті күлтесінің ұзындығы 6-8 мм, түтігі ортасынан төмен иілген. Қысқа жіпшелері және ұзын сопақша тозаңдығы бар аталығы күлте түтігіне жасырынған. Аналық мойыны қысқа, аналық аузы бар.
- Жемісі - түсі күңгірттеу сұр жаңғақ. Ұзындығы 3 мм-дей болатын сүйір жаңғағы жұмыртқа тәрізді, жиегі қатпарланғагн, сырты кедір-бұдырлы. Мамыр-маусым айларында гүлдеп, шілде-тамызда жеміс береді.
Өсетін жері мен таралу аймағы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қазақстанда Маңғыстау түбегінде, Мойынқұм құмды алқабында (Оңтүстік Қазақстан аймағы), Балқаш өңірінде, Іле, Қырғыз, Күнгей, Талас және Теріскей Алатауларында, Кетпен (Ұзынқара) жотасында кездеседі. Егістікте, бау-бақшада, жол жиегінде, далалы жерлерде, жайылымдарда, тау етегінде, арықтар мен тау өзендерінің жағасында өседі.
Құрғақшылыққа төзімді, арамшөп ретінде егістікке зиян келтіреді. [1]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5