Әбілғазы Итенұлы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Әбілғазы Итенұлы[1](1810, Бозащы түбегі 1887 Құлсары, Молқат жері) — батыр һәм әулие. Ол заманында елі мен жерін сыртқы жаудан қорғауға ат салысқан, «Даукескен», «Қараған-Босаға» шайқастарына қатысқан белгілі батырлардың бірі.

  • Айтулы ақын Нұрым: «...Ол адамдардың ішінде Әбілғазы, Көтібар ...аттанған күні ерлердің жолдасы еді осылар», – деп өрнектесе, Түмен ақын: «Бастығы Балуанияз, Асар, Балта, Арыстан, Әбілғазы, Амантұрлы кездесіп, кілең батыр кең далада, қарудың қара қанға батқан жері», – деп жырға қосыпты.
  • Бірде Қонай батырдың ұрпағы Төкеш батыр жекпе-жекте шейіт болып, іле: «Ағамның кегін өзім аламын» деп алғы шепке ат ойнатып, інісі Қазбек шығады. Осы сәтте майданға басшылық етіп тұрғандардың бірі: «Өтеулінің екі баласына бірдей жазым болса ыңғайсыз болар, Қазбекті жібермеңдер», – депті. Сонда ту ұстап тұрған Әбілғазы батыр: «Жолын бөгеме, Қазыбекті Қонайдың әруағы қолдап тұр», – депті. Әруақты батырдың айтқаны қабыл болып, Қазыбек сол күні жаудың тоғыз адамын аттан түсірген екен.
  • Атаның құрсақ көтермеген, көтеріліп ауырған, тағы басқалар түрлі дертті жандардың сырқатына шипа болғаны, сондай-ақ төрт түлік мал арасында кездесетін ауруларға да сан рет септігін тигізгені туралы әңгімелер жетіп артылады.
  • Әбілғазы ата Құлсарыда Қарағай-Молқатқа жерленген. Батыр бабаға ұрпақтары 1998 жылы кесене-там, 2006 жылы түнемелік тұрғызды.
  • Бейіт басына ағаш егіліп, шырақшы белгіледі.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Маңғыстау энциклопедиясы, Алматы, 1997;